پژوهش تربيتي در سايه كشاكشي بين رويكردهاي كمي و كيفي

این پژوهش در پی بررسی نوع رویكرد پژوهشگران تربیتی به پژوهش از میان پژوهشهای به چاپ رسیده در مجلات و نشریات داخلی كشور است. به همین منظور به جستجوی نشانه های اقبال و بی اقبالی هر دو رویكرد كمی و كیفی در منابع منتشر شده برآمده است. نتایج حاكی از آن است كه در عرصه پژوهش تربیتی رویكرد كمی بر كیفی ترجیح داده شده است. این وضعیت در پایان نامه های مقاطع كارشناسی ارشد و دكترا شدیدتر بوده و دانشجویان راهی جز انجام تحقیقات كمی برای تدوین پایان نامه خود نمی شناسند. در مجموع عوامل فرهنگی، ساختاری، مالی، مهارتی و ذهنی از جمله موانع توسعه تحقیقات كیفی در كشور است. این در حالی است كه رویكرد غالب پژوهش های تربیتی باید در پیوستاری از پژوهشهای كمی و كیفی صورت گیرد كه در آن هریك از این دو رویكرد در جایگاه و موقعیت مناسب خود عرصه بروز و ظهور بیابند. آنچه كه مسلم است در چنین پیوستاری هر پژوهش تربیتی برای تحلیل شرایط و موقعیتها و ظرفیتها نیازمند رویكرد كیفی و برای امتحان و آزمایش یافته ها و یا نیاز - سنجی و زمینه سنجی نیازمند رویكرد كمی خواهد بود. از سوی دیگر به دلیل فراوانی یافته ها و پژوهش های تربیتی در رویكرد كیفی جهت تعدیل و موازنه رویكرد كیفی باید در دستور كار ترویج و توجه قرار گیرد تا از این پس شاهد موازنه بین این رویكردها به عنوان وضعیتی پویا باشیم.