بررسي تلفات آب آبياري و ارتباط آن با مساحت خيس شده در سيستمهاي آبياري قطرهاي استان كردستان

سیستمهای آبیاری قطرهای با اینكه به سطح بالایی از تكنولوژی رسیدهاند، ولی اغلب به دلایل متعددی قادر نیستند كه فوائد بالقوه و اسمی خود را ارائه كنند. بنابراین با بررسی میدانی سیستمها میتوان پی به نقاط ضعف و قوت آنها برده و زمینه بهره برداری بهتر از آنها با اصلاح و اتخاذ شیوههای جدید مدیریتی فراهم نمود. در این مطالعه 11 سیستم آبیاری قطرهای در استان كردستان انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. اندازهگیریها طبق دستورالعمل اداره حفاظت خاك آمریكا انجام شد. در این مقاله به بررسی تلفات آب آبیاری در رابطه با سطح خیس شدگی و سطح سایه انداز پرداخته شد و به منظور بررسی مصرف آب و راندمان آبیاری اقدام به برآورد نیاز آبی و كمبود رطوبت خاك گردید. سپس نتایج با حجم آب كاربردی در مزارع 8 تا 55 درصد نوسان / مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد كه درصد مساحت خیس شده نسبت به مساحت كل بین 3 داشت. در حالیكه در 9 سیستم میانگین مساحت خیس شده نسبت به سطح سایه انداز بیشتر از 111 درصد بود. همچنین مقایسه نیاز آبی و حجم آب كاربردی نشان داد 8 باغ بیش از نیاز آبی، آبیاری میشدند و در بقیه كم آبیاری صورت میگرفت. این درحالی است كه درصد مساحت خیس شده نسبت به مساحت كل كه مبنای طراحی ها میباشد در 9 مزرعه كمتر از استاندارد )بین 33 تا 66 درصد مساحت كل( بود. بنابراین نتایج حاكی از این است كه در تخمین عمق پخش آب در كلیه سیستم ها سطح سایه انداز و سن درختان مورد توجه قرار نگرفته بود. لذا تخمین عمق پخش آب در ابتدا بر حسب در صد مساحت خیس شده نسبت به مساحت كل موجب هدر رفتن آب آبیاری به صورت نفوذ عمقی میگردد.