ارزيابي سطح آلودگي و ريسك اكولوژيكي فلزات سنگين در خاكها و غبارهاي ترافيكي شهر مشهد

غبارها، ذرات معلق در هوا هستند كه از منابع مختلف زميني و انسان ساز به وجودآمده و پس از گذشت زمان با توجه به اندازه و چگالي شان مجددا رو سطح شهر فرو مي نشينند. ١٢ نمونه از غبارها خياباني از كنارة چند خيابان اصلي و بزرگراه در فصل تابستان و در شرايط آب و هوايي خشك جمع آور و غلظت فلزات آهن، رو ، سرب، نيكل، كروم و مس د ر آنها اندازه گير شد. منابع احتمالي آلاينده ها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل اجزا اصلي شناسايي، هم چنين با استفاده از ضريب غني ساز آثار احتمالي فعاليت ها انساني بر غلظت فلزات سنگين ارزيابي شد. نتايج آناليز، غلظت ها بالا فلزات سرب، مس، رو و نيكل را شاخص آلودگي ، (Igeo) نسبت به ميانگين غلظت اين فلزات در پوسته زمين نشان داد. سطح آلودگي با استفاده از شاخص زمين انباشت بررسي گرديد. شاخص آلودگي نشان مي دهد كه تمام نمونه ها سطح بالايي از آلودگي (IPI) و شاخص آلودگي يكنواخت (PI) بوسيله سرب را دارند، همچنين فلز رو نيز در بيشتر نمونه ها سطح بالا آلودگي را نشان مي دهد در حاليكه عناصر نيكل و مس سطح متوسط آلودگي را نشان مي دهد. تحليل نتايج نشان داد آلودگي مي تواند ناشي از فعاليت ها مختلف انساني از جمله ترافيك سنگين خودروها، احتراق سوخت ها فسيلي، مواد افزودني به سوخت خودروها، خوردگي سطوح فلز اتومبيل ها و خوردگي مصالح ساختماني باشد . محاسبات مربوط به ريسك اكولوژيكي نيز با استفاده از روش هاكانسون انجام گرفت. تمامي نقاط مورد مطالعه ريسك اكولوژيكي خيلي زياد را نشان مي دهند.