نقش بازآفريني الگوي «باغ ايراني» در ارتقا سطح كيفيت فضايي مراكز فرهنگي در راستاي بهبود بهداشت روان و كالبد شهر

از یك سو دنیای پر تنش و آشفته امروز و از سوی دیگر تاثیر خوشایند طبیعت بر بهداشت روان انسان و همچنین نیاز سرشت انسان به احساس نزدیكی به طبیعت و لذت بردن از بخشش های آن، انسان، طبیعت و تامین بهداشت روان را در دنیای امروز ،لازم و ملزوم هم می نماید. امروزه به دلایل متعددی اكثر معماری های جدید بدون توجه به روح و نیازهای آن صرفا جهت پاسخی به نیازهای فیزیكی انسان به وجودآمده اند.بنابراین نقش روح كه به جرات می توان گفت انسان بدون آن به ماشینی مبدل می شود،در معماری بسیار كمرنگ شده است. در دوران معاصر با افزایش نا آرامی های روحی و روانی دنیای مدرن،انسان و نیازهای روحی او روز به روز به فراموشی سپرده شده و موارد دیگری جایگزین آن شده است.به قول «مارك اژه» مكان ها به نا مكان ها تبدیل شده است و از طرفی فرهنگ معماری مدرن بطور سیستماتیك، فضاهای شهری مانند میادین و گذرها را از شهرها حذف كرد و برای هر كاربری یك مجموعه و ساختمان اختصاص داد. با توجه به آهنگ رشد شهر های امروزی فقدان فضای باز شهری و فضای سبز به عنوان یك اصل،به چشم می خورد. با توجه به موارد فوق وجود مكانی كه اندكی انسان را از تلاطم های دنیای مدرن دور نگه داشته و روح و روان او را تزكیه دهد و یا به عبارتی رفتار و فرایندهای روانی وی را بهبود بخشد،ضروری به نظر می رسد درحال حاضر و با وضعیت كنونی كه بحران هویت و فرهنگ گریبانگر جامعه و معماری ما نیز شده است شاید نگاهی دوباره به پشت سر و معماری پربارگذشته مان بتواند در خروج از این بحران راهگشا باشد. یكی از بهترین نمونه های فضای سبز كه دارای الگو های منظم و ساختار مشخص می باشد «باغ ایرانی» است كه از دیرباز توجه معماران وطراحان فضاهای سبز را به خود جلب كرده است.اكنون می توانیم با بازآفرینی این الگو با توجه به معیارهای معماری معاصر و با بهره گیری از نظام های كالبدی و نظام های معنایی آن هم به كالبد شهر و هم به كاهش اضطراب شهروندان كمك كنیم. پس از مطالعه درباره ویژگی های اصول كالبدی «باغ ایرانی» به این نتیجه می توان رسید كه این اصول نه تنها باعث ایجاد نظم و ساختار مشخص فضا می شود بلكه باعث تجلی اصول معنایی باغ و در راستای آن ایجاد آرامش روان نیز می شود. بنابرین بازآفرینی اصول كالبدی باغ ایرانی علاوه بر اینكه منظر و كالبد شهر را بهبود خواهد بخشید باعث بهبود بهداشت روان نیز خواهد شد.با توجه به مطالعات انجام شده باغ ایرانی محیطی تفكر انگیزو به دور از تنش می آفریند در نتیجه ظهور مراكز فرهنگی در بستر این الگو باعث افزایش بازده آنها خواهد شد.