بررسي عشق از ديدگاه هاي مختلف

مسأله عشق به عنوان یك حالت نفسانی كه هیجانات و شور و حال وصف ناشدنی در عاشق به وجود می آورد، از دیرباز مورد توجه اندیشمندان بوده است؛ به گونه ای كه بخش مهمی از دیوانهای شعرا را به خود اختصاص داده است و حكما و عرفا هم به گونه ای دیگری آن را بررسی و علت یابی نموده و دربارهٔ انواع آن به ارزش گذاری پرداخته اند. در یك جمع بندی می توان گفت كه همه انواع عشق برترینها نیستند؛ انواع عشق همه نه ستوده اند و نه نكوهیده، عشق های زیان بار فراوانند، زیرا عشقی سبب می شود كه عاشق، كاستیها و عیوب معشوق را نبیند و حتی بدیها را نیكی و زشتیها را زیبا ببیند. آن دسته از شاعران پارسی گوی كه عشق را رشته ای دانسته اند كه معشوق بر گردن عاشق افكنده، او را به هر سو می كشاند، باید بدانند كه این عشق نیست، اسارت و بردگی است كه استقلال و آزادی فرد را تباه میسازد. عشق باید سازندهٔ شخصیت باشد. تا آنجا كه مربوط به زندگی خردمندانه است، انسانها باید در جستجوی تفاهم اعتماد و محبت متقابل باشند، نه عشق سوزان و آتشین كه زودگذر است و بسرعت همه جذبه ها و كششهای ناشی از آن فرو می ریزد. البته، آنجا كه عشق هدفی والاتر دارد و به جمال و كمال مطلق: یعنی خداوند متعال تعلق میگیرد، میتواند ممدوح و پسندیده باشد، چنین عشقی نه تنها اندوه و حسرت و پشیمانی به بار نمی آورد، كه مایه ابتهاج و شادمانی و سعادت ابدی می شود و دل را آرامش میبخشد كه ((الا بذكر اللّه تعطمثن القلوب)) در این مقاله پدیدهٔ عشق از ابعاد گوناگون بررسی و تحلیل شده است و از آنجا كه بررسی مشروح آن در حوصلهٔ یك مقاله نمیگنجد، به طرح آرای چهره های ممتاز اسلامی و غیره بسنده گردیده است.