بررسي نقش توزيع و تنوع كاربري ها بر دستيابي به حمل و نقل پايدار نمونه موردي: دو محدوده شهري شيراز

چكیده در سالهاي اخیر، مفاهیم توسعه پایدار به عنوان هسته اولیه برنامه ریزي فضایی در سراسر دنیا مطرح شده و دستیابی به آن در حال حاضر از اهداف نهایی در برنامهریزي ها میباشد. با توجه به اینكه توسعه پایدار زمانی حاصل می شود كه همزمان سه هدف: حفاظت محیط زیست، عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادي تحقق یابند، می توان اظهار داشت كه یكی از تأثیر گذار ترین عوامل بر محیط زیست در جهان امروز وابستگی بیش از حد به استفاده از وسایل نقلیه موتوري، خصوصاً در كشورهاي جهان سوم می باشد. كه این امر به گونه اي به نوع چیدمان و نحوه پراكنش كاربري ها در سطح شهر بر می گردد. مقاله حاضر به بیان یافته هاي یك تحقیق تجربی كه در آن نقش توزیع و تنوع كاربري ها بر تشویق ساكنین به استفاده از وسایل حمل و نقل پایدار بررسی شده است، می پردازد. در این تحقیق دو ناحیه مسكونی از محدوده منطقه یك شهرداري شیراز به نوعی انتخاب شده اند كه از نظر ویژگی هاي اجتماعی- اقتصادي مشابه و از نظر میزان اختلاط كاربري در دو سطح بالا و پایین قرار دارند. اطلاعات اولیه از طریق پرسشنامه خانوار به تعداد 350 مورد تكمیل شده است. بررسی رابطه بین شاخص اختلاط كاربري زمین و شاخص هاي سفر شامل نوع وسیله نقلیه سفر و میانگین طول سفر از طریق تجزیه و تحلیل هاي آماري (تحلیل واریانس و تحلیل همبستگی) صورت پذیرفته است. نتایج بدست آمده حاكی از آن است كه با افزایش اختلاط كاربري زمین میزان استفاده از وسایل نقلیه سازگار با محیط افزایش و میانگین طول سفرهاي انجام شده ساكنین و همچنین میزان استفاده از وسایل نقلیه موتوري تقلیل می یابد. بنابراین می توان نتیجه گرفت ارائه سیاست هاي متناسب در برنامه ریزي هاي استفاده از زمین ما را به سمت دستیابی به حمل و نقل پایدار سوق می دهد. كلمات كلیدي: