بررسي هويت در شعر (( عاقبت ايران )) و (( بي كس وطن )) نسيم شمال

گرایش مطالعات فرهنگی از رویكردهای میان رشته ای در دورهٔ معاصر است كه تأثیر بسیار زیادی بر مطالعات ادبی داشته است. این رویكرد سبب شده كه مفهوم نقد ادبی به نقد فرهنگی نزدیك شود. ادبیات از دو جنبه در مطالعات فرهنگی سهیم است یكی به این دلیل كه ادبیات هر ملتی اصلی ترین سرچشمهٔ معانی فرهنگی آن ملت است ، پس پژوهش دربارهٔ ادبيات درواقع پژوهش دربارهٔ فرهنگ دارد. دوم اینكه مطالعات فرهنگ در تحلیل و بررسیهای خود مدیون ادبیات است و از شیوه های تحلیل ادبی پھرہ گرفته است. در نظر گرفتن پدیده های فرهنگی همچون « متن» و استفاده از شیوه های نقد ادبی در بررسی آنها نشانه ای برای این مدعاست. یكی از موضوعات مهم و مورد علاقهٔ پژوهشگران عرصهٔ مطالعات فرهنگی بحث از هویت است. هويت آگاهی از خود و شناخت ویژگی هایی همچون طبقهٔ اجتماعی، مذهب، قومیت و جنسیت است. ادبیات هر ملتی از عوامل مهم هویت ساز آن ملت به شمار میرود. زبان و ادبیات فارسی نیز آئینهٔ تمام نمای هویت ملی ایرانی است. احساسات ملى و اسلامی ما ایرانیان در زبان و ادبیات غنی و پربارمان به نمایش گذاشته شده است، از این رو با شناخت مؤلفه های هویت در ادبیات فارسی می توانیم به مطالعه هویت ملی بپردازیم و شناخت كامل و جامعی از هویت فردی و اجتماعی خود به دست آوریم. این مقاله درصدد است تا با نگاهی به مباحث مطالعات فرهنگی، به بررسی مؤلفه های هویت از جمله ایران، دین، سنت و تجدد در شعر «عاقبت ایران» و « بی كس وطن » نسیم شمال بپردازد. نسیم شمال شاعری مردمی بود كه سخنانش از دل برخاسته و بر دل می نشست. او به وطن خویش عشق می ورزید و در بیشتر اشعارش از وطن، ایران و شهرهای مختلف آن سخن می گفت ، تاكید بر هویت اسلامی در كنار هویت ملی ایرانیان از نكات چشمگیر در اندیشه و افكار سید اشرف الدین است او در كنار حفظ سنتها و ارزشهای اصیل ایرانی - اسلامی به تجدد نیز باور داشت، بنابراین مؤلفه های گوناگون هویتی را می توان در اشعارش باز كاوید و شناسایی كرد.