نگاهي به مفهوم (( ترك )) در گفتار صوفيه

از جمله مفاهیم مهمی كه در آثار اهل تصوف از آن سخن به میان آمده مفهوم ترك است. این همان مفهومی است كه گاهی از آن به « ترك ما سیوی الله » نیز تعبیر می شود و پاك بودن از آلایشی ماسوی خود غایت آمال روندگان طریقت است. «پشت پا زدن به تعلقات دنیوی » و «دست شستن از خوان دنیا» هم از دیگر تعابیر این مفهوم است . ( تركی ترك » هم كه صوفیه آن را والاترین مرتبهٔ این مفهوم می دانند، از دیگر اصطلاحاتی است كه در متون منظوم و منثور صوفیانه بسامد بالایی دارد و مراد حالتی است كه مرد خدا چنان مستغرق . آنگاه اهمیت این مفهوم نزد اهل طریقت بررسی شود و سرانجام نمونه هایی از این مقولهٔ مهم در نظم و نثر صوفیانه ارائه گردد. از جمله مهمترین آثاری كه می توان ردپایی از این مفهوم در آنها سراغ گرفت كتاب الانسان الكامل ) عزیز الدین نستفی (قرن هفتم هجری قمری ) ، « كشف المحجوب عل عثمان هجویری ( قرن پنجم و ششم هجری قمری ) ، « حدیقه الحقیقه و شریعه الطری حكیم سنایی غزنوی ( ۷۳ - ۵۵ ه . ق ) و ... را می توان نام برد. كوشش نگارنده معطوف به یافتن نمونه های گویا از لابه لای اوراق چنین متونی خواهد بود.