قنات و ناخودآگاه شهر

فلسفه ذهن، ماهیت آن و روان انسان موضوع غریب و پیچیده ای است كه قرن ها فكر بشر را به خود معطوف كرده است. تأملات فلسفی درباره ذهن، آگاهی و ناخودآگاه نیز تا حدودی در سنت پیشینیان ما به چشم می خورد ولی همواره موضوعی چالش برانگیز محسوب می شود؛ چنانچه بیشتر دانشمندان در صدد بازشناسی این مفاهیم بوده و هستند. اگر بپذیریم، هر حیاتی برابر با شناخت و هر شناختی برابر با آگاهی و در نتیجه خودآگاهی است؛ می توان نتیجه گرفت همه موجودات زنده دارای سطوح مختلفی از آگاهی هستند. آگاهی نیز مستلزم داشتن ذهن است. شهر نیز بنا به این تعریف دارای حیات و در نتیجه ذهن و آگاهی است؛ زیرا خودزا و خودسازمانده است. باید علاوه بر توجه به لایه های آشكار و خودآگاه شهر به لایه های عمیق تر پنهان و ناخودآگاه شهر كه بیشتر اتفاقات از آن ناشی می شود و در آن اتفاق می افتد، نیز توجه كرد و سعی در شناخت درست و بازشناخت آن داشت. در این مقاله سعی گردیده تا لایه های عمیق تر روان شهر و ناخودآگاه آن مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و نقش آن در خودآگاه شهر و جامعه به منصه ظهور برسد. قنات، عنصری جدانشدنی از حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایرانیان و جزء سرمایه های ملی به حساب می آید. قنات، یكی از لایه های مهم و تأثیر گذار ولی نهان شهر محسوب می شود و اگرچه از دید جامعه پنهان است اما بر شكل گیری ذهن شهر و حیات آن تأثیر مستقیم دارد. باید عنوان كرد كه ماهیت قنات، لزوماً ابزار آبرسانی صرف نیست بلكه با لایههای مختلف آگاهی همچون اقلیم، جغرافیا، فرهنگ، معماری، شهرسازی و ... در ارتباط بوده و واسطه تداوم حیات بشری محسوب می شود. باید با خوانش مجدد و دقیق قنات به تأثیرات آن پی برد و توجه جدی به این پدیده ارزشمند داشت.

Philosophy of mind, nature and the human psych is a strange and complex topic that human thought centuries. Philosophy hesitates about the mind, consciousness and the unconscious is some deal in the tradition of our ancestors, but it is always challenging subject. More scientists recognize these significations until now. If we accept, both vital equal to cognition and every cognition equal to consciousness and as a result of self-consciousness, it can conclude that all living have different levels of consciousness. Also consciousness requires the mind. According to the definition, city has vital and mind and consciousness, because it is self-production and self-organization. In addition to consider the reveal and consciousness layers of the city we should pay attention to the deeper hidden and unconscious layers of the city that most events arise and happen in it, and try to understand and recognize it. In this assay we try to analyze and peruse the deeper layers of psych of the city and itʹs unconscious, and manifest its role in the consciousness of the city and the society. Qanat is an inseparable element of social, economic and cultural of Iranianʹs lives and include Iranianʹs assets. Qanat is one of the most important and impress layers of the city but it is hidden and although hidden from public view, but it has a direct impact on shaping the mind and vital of the city. Should be noted that the nature of the Qanat isnʹt only an instrument for water supply, but also it relate with different layers of consciousness, such as climate, geography, culture, architecture, urbanism, and due to human survival. We should carefully reread Qanat to realize the impact of it and pay attention to this worthwhile phenomenon.