ارزيابي اشكال مختلف سامانه هاي سطوح آبگير در استحصال و ذخيره رطوبت پروفيل خاك در شرق استان گلستان

سطح قابل توجهی از اراضی لسی در شرق استان گلستان بعلت شرایط اقلیمی نیمه خشك بصورت دیمزار و مراتع طبیعی بكار گرفته شده است. عمده معیشت مردم منطقه از طریق كشاورزی دیم و دامداری تامین می گردد و افزایش دام موجود در منطقه موجب تخریب مراتع و كاهش توان تولیدی آن شده و كشاورزی غیر اصولی در شیبهای زیاد مسبب فرسایش شدید خاكهای منطقه می باشد. یكی از روشهای مناسب در استحصال آب حاصل از بارش استفاده است. این تكنیك به افزایش رطوبت پروفیل خاك منجر (microcatchment) ازسامانه های سطوح آبگیر كوچك شده و امكان كشت گونه های گیاهی مثمره درختی و درختچه ای را فراهم می نماید. بر این اساس فرم های مختلف سامانه های سطوح آبگیر در اشكال مربعی ، هلالی و لوزی شكل در شرق استان گلستان منطقه مراوه تپه مورد بررسی قرار گرفت و برای تعیین شرایط بهتر سطوح جمع كننده آب در سا مانه ها ی فوق این سطوح با تیمارهای استفاده از پوشش نایلونی به همراه یك لایه سنگریزه و تیمار برداشت پوشش سطحی و كوبیدن خاك و تیمار شاهد بدون هیچگونه عملیاتی در سطح جمع كننده در نظر گرفته شد. اشكال سامانه ها به عنوان تیمار اصلی و عملیات بكار گرفته شده در سطح جمع كننده سامانه ها به عنوان تیمار فرعی در قالب طرح آماری اسپلیت پلات با سه تكرار مورد آزمون قرار گرفت . داده های رطوبت حجمی پروفیل خاك در عمق 50 سانتیمتری در چاله نفوذ سامانه ها توسط دستگاه بطور مرتب هر ده روز یكبار اندازه گیری شد. آنالیز داده های فوق در طی دوره مورد بررسی رطوبت سنج TDR نشان داد كه بین اشكال بكار رفته، سامانه های لوزی شكل و هلالی شكل نسبت به سامانه های مربعی عملكرد بهتری داشته اند همینطور استفاده از پوشش نایلونی نسبت به دو تیمار دیگر بطور بسیار معنی داری رطوبت پروفیل خاك را افزایش داده است.