Author/Authors :
TOGAN, Zeki Velidî , Acar, Serkan Ege Üniversitesi - Edebiyat Fakültesi - Tarih Bölümü, Turkey
Title Of Article :
OĞUZLARIN HIRİSTİYANLIĞI MESELESİNE AİT
Abstract :
İbn-i Fadlan Seyahatnamesi’nin şimdi Meşhed’de İmam Rıza Kütüphanesi’nde bulunan nüshasına nazaran Bağdat sefaret heyeti Hicri 310 senesinde Harezm vasıtasıyla Bulgar’a geçerken Üstyurt çöllerinden sonra şimdiki Ural Vilayeti’nin Temir ve Guryev muzâfâtında Oğuzlara tesadüf etmiş ve Oğuzların din ve adetleri hakkında epeyce tafsilli malumat edinmiştir. Bu malumat Rus Akademi Mecmuları’nda1 “İbnü’l Fakih’in Meşhed Nüshası” namıyla neşrolunan makalemde derç olunmuştur ki, Türkiyat Mecmuası’nda da ayrı bir makale ile ayrıca izah edilmek icap eder. İbn-i Fadlan’ın bu malumatı bilhassa akaid mesaili hakkında epeyce tafsilatlı olup, ondan Oğuzların yalnız halis Şamanî oldukları ve içlerinde Hıristiyanlıktan nam-ı nişan bile olmadığı açıkça görülmektedir. İbn-i Fadlan’da bunların Allah’a nazarları, mal zebh etmek ve nikâh ve defin adetleri hep beyan ediliyor. Hatta bunların ümerasından birinin İslamiyeti kabul etmiş ise de, sonra Mecusîliğe rücu etmiş olduğu da söyleniyor. Sır-Derya havzasındaki Oğuzların daha o zamandan İslam tesirine kapılmaya başladıkları malumdur ve İslam tesirinden tamamen olan halis Oğuzların ise işte şu İbn-i Fadlan’ın gördüğü kabiledir. Bunlarda Hıristiyanlıktan katiyen eser bile yoktur.
JournalTitle :
Tarih Incelemeleri Dergisi
