JAFARZADEH, Shabnam Département: IREMAM - Institut de Recherches et d'Etudes sur le Monde Arabe et Musulman , Emmanuelle, BERGER Anne Centre d'études féminines et d'études de genre

L'écriture féminine en Iran

26053

Le concept d’« écriture féminine », formalisé par Hélène Cixous en 1975, a été régulièrement interprété de manière incorrecte dans la littérature scientifique. Le malentendu le plus courant est l’amalgame avec les concepts de « littérature des femmes », « littérature féminine » et « écriture-femme ». En Iran, le terme est encore plus éloigné du concept de Cixous et est communément utilisé pour présenter la femme traditionnelle dans la littérature. Cet article reprend les critères définis dans Le rire de la Méduse (Cixous, 1975) comme source principale afin de les utiliser dans une comparaison avec la définition iranienne commune. Deux romans iraniens sont pris comme exemples: C’est moi qui éteins les lumières (Zoyâ Pirzâd, 2011) et T’inquiète pas (Mahsâ MohebAli, 1387/2008). Alors que le premier est considéré comme un exemple d’écriture féminine selon l’acception iranienne commune., il ne possède pas les caractéristiques exigées par la définition originelle. A l’inverse, le second n’est pas admis comme tel en Iran alors qu’il pourrait être considéré comme un exemple d'écriture féminine selon Cixous.

در علوم ادبي، مفهوم "نوشتار زنانه" كه در سال 1975 توسط اِلِن سيكسوس مطرح شد، همواره مورد تفسيرهاي متفاوتي قرار گرفت. سو تفاهمي مشترك بين بيشتر آنها وجود دارد - كه بيشتر ناشي از عنوان آن است- باعث مي شود اين مفهوم را همرديف و يا يكسان با ديگر رويكردهاي ادبي همچون "ادبيات زنان"، "ادبيات زنانه" و "نوشتار زن" دانست. در ايران نيز تعريفي جديد به خود گرفته است كه سعي در بازنمايي زن سنتي از طريق نوشته ها دارد. اين مقاله سعي دارد "نوشتار زنانه" را مستقل از ديگر مفاهيم با عناوين مشابه، معرفي كند. دو رمان ايراني به عنوان متال برگزيده شده اند: چراغ ها را من خاموش مي كنم (زويا پيرزاد، 1380) و نگران نباش (محب علي، 1387). رمان اول بر اساس تعريف جاري در ايران از "نوشتار زنانه"، در اين دسته جاي مي گيرد، اين در حالي است كه فاقد بسياري از عناصر لازم در تعريف اصلي است. عكس آن، رمان دوم آنچنان كه بايد در اين مقوله جاي نگرفته است، با اينكه بيشترين ويژگي هاي لازم را، طبق تعريف اِلِن سيكسوس، دارا است.

137

Ecriture féminine , littérature féminine , littérature des femmes , Hélène Cixous , C’est moi qui éteins les lumières , T’inquiètes pas

Plume (Revue Semestrielle de IAssociation Iranienne de Langue et Litterature Francaises( AILLF)

22

158

نوشتار زنانه در ايران

2020