پديد آورندگان :
محمدي، محمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات اخلاق و تاريخ پزشكي , دياني تيلكي، محمد شمس الدين دانشگاه علوم پزشكي مشهد - دانشكده پزشكي - گروه معارف , لاريجاني، باقر دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات اخلاق و تاريخ پزشكي
كليدواژه :
حريم خصوصي , رازداري , نگرش بيماران , اخلاق پزشكي
چكيده فارسي :
حفظ حريم خصوصي و رازداري، يكي از حقوق مسلم هر انسان به منظور حفظ حرمت و عزت اوست. ارزيابي نگرش بيماران پيرامون حريم خصوصي و رازداري مي تواند برآورد مناسبي از ابعاد مختلف اين مساله باشد تا به پزشكان در فرايند تشخيص و درمان كمك كند. در اين پژوهش به بررسي نگرش بيماران نسبت به موضوع حريم خصوصي و رازداري كه نشاندهنده ي مطالبات جامعه از نظام سلامت است، پرداخته شده است. چنين مطالعه اي با نمايان ساختن نقاط قوت و ضعف، سياست گزاران را در تنظيم روابط مناسب بين ارائه كنندگان و گيرندگان خدمات كمك مي كند. پژوهش حاضر به روش مقطعي بر روي 200 بيمار بيمارستان هاي امام خميني (ره) و شريعتي تهران در سال 1388 كه به روش تصادفي منظم انتخاب شده بودند، صورت گرفته است. متغيرهاي مطالعه شامل سن، جنس، تحصيلات، بخش بستري، روزها و دفعات بستري، و نيز نگرش بيماران است . داده ها بر اساس پرسشنامه ي تهيه شده در دو بخش اطلاعات عمومي و نگرش كه اطمينان و اعتبار علمي آن توسط آزمون مجدد و اعتبار محتوايي بررسي و مورد تاييد قرار گرفته است، توسط پرسشگران آموزش ديده به طور مستقيم از بيماران گردآوري شده است. براي تجزيه و تحليل اطلاعات، بر اساس نمرات، بخش نگرش بيماران به سه گروه منفي، تا حدودي مثبت و مثبت طبقه بندي شد و با آزمون هاي آماري متعدد مورد سنجش قرار گرفتند.
در اين مطالعه 113 (56/5 %) زن و 87 (43/5 %) مرد شركت كرده اند. 71 (35/5 %) بيمار با انجام معاينه ي بيمار زن توسط پزشك مرد كاملاً موافق و 99 بيمار (49/5 %) موافق بودند. هم چنين، از بيماران در مورد الزامي و صحيح بودن مشورت پزشك با دستيارش و انتقال اطلاعات بيماري براي آموزش و تصميم گيري بهتر (بدون اجازه ي بيمار) سوال شد كه نگرش 53 بيمار (26/5 %) كاملاً موافق و 103 بيمار (51/5 %) موافق بود. بيماران در مورد اين كه اگر بيمار قصد آسيب رساندن به خود يا ديگران را داشته باشد، پزشك بايد بدون رعايت ملاحظات رازداري موضوع را به افراد ذي ربط اطلاع دهد، 45 بيمار (22/5 %) كاملاً موافق، 82 بيمار (41/0%) موافق بودند و 56 بيمار (28/0 %) نظري نداشتند. در اين مطالعه براساس نمره ي كل نگرش بيماران، 36 بيمار (18/0 %) داراي نگرش منفي، 162 بيمار (81/0 %) تاحدودي مثبت و 2 بيمار (1/0 %) مثبت بودند.
با توجه به نتايج مطالعه به طور كلي اكثر افراد جامعه مورد پژوهش يا داراي نگرش منفي يا تا حدودي مثبت در مورد حريم خصوصي و رازداري هستند، بيماران احترام به حريم خصوصي و رعايت رازداري توسط پزشكان را جزو مولفه هاي ضروري ارتباط پزشك و بيمار نمي دانند. لذا ضمن انجام تحقيقات بيش تر در خصوص رعايت حريم خصوصي و رازداري، ضروري است به منظور تغيير و ارتقاء نگرش بيماران در اين زمينه بيش از پيش تلاش شود تا فراهم آوردن شرايط مناسب حريم خصوصي و رعايت رازداري جزو مطالبات بيماران از نظام سلامت باشد.
چكيده لاتين :
Privacy and confidentiality are the inalienable rights of every human being to preserve his dignity. This issue
should be considered in all levels of medical interventions. In the healthcare system, based on respect for
privacy and confidentiality, patients decides what information to provide to their physicians. However, if a
patient does not provide necessary information to his physician this may impact the diagnosis and treatment.
This study aims to evaluate patients’ attitude regarding privacy and confidentiality in healthcare delivery.
The result helps policy makers to establish appropriate relations between healthcare providers and patients
by realizing its strengths and weaknesses.
This cross-sectional study was carried out on 200 patients, selected in a systematically random way, in Imam
Khomeini and Shariati hospitals in Tehran the capital of Iran in 2010. The data were collected directly from
patients by trained interviewers based on a questionnaire survey. In order to analyze the data based on the
scores of the attitude, patients’ attitudes were classified into three groups of negative, slightly positive, and
positive and were evaluated by using various statistical tests.
In result, 56.5% (113) of participants were females and 43.5% (87) were male. In this study, it was found 71
(35.5%) patients were “strongly agree” that male physician can examine female patients and 99 (49.5%)
patients were “agree”. Fifty three patients were “strongly agree” that physician may consult with his assistant
through training (without the patient's permission) and 103 patients were “agree”. Participants’ attitude about
disclosing the patient’s information if a he has threaten self-harm or harm to another person was as follow,
45 (22.5%) patients were “strongly agree”, 82 (41.0%) patients were “agree” and 56 (28.0%) patients had
“no comment”. In this study, in general 36 (18.0%) patients had “negative”, 162 (81.0%) patients “slightly
positive”, and 2 (1.0%) patients had “positive attitude” towards privacy and confidentiality in healthcare
settings.
In conclusion, the study population possessed a moderate attitude towards privacy and confidentiality. These
results show that in addition to performing further studies, patients’ attitude towards privacy and
confidentiality should be adequately improved.