تأثير كارگاه اخلاق پزشكي بر دانش و صلاحيت اخلاقي دانشجويان پزشكي سال چهارم دانشگاه علوم پزشكي شيراز

The Impact of Ethics Workshop on the Ethical Knowledge and Competency of fourth Years Medical Students of Shiraz University of Medical Sciences

امروزه به علت پررنگ ترشدن كرامت و شان انساني و افزايش آگاهي بيماران، روش هاي سنتي آموزش اخلاق پزشكي نمي تواند جوابگوي نياز افراد در زمينه ي رعايت اخلاق پزشكي باشد. در اين پژوهش مقطعي، تاثير كارگاه هاي آموزشي اخلاق پزشكي، بر ميزان يادگيري و تغيير ديدگاه چهل نفر از دانشجويان پزشكي سال چهارم، بررسي شد. در ابتدا و انتهاي كارگاه اخلاق، پرسش نامه ي سنجش اهميت مولفه هاي اخلاق پزشكي، خود ارزيابي از نظر رفتار اخلاقي و خودارزيابي كلي براي بررسي ميزان اخلاق حرفه اي ارائه شد. نتايج حاصل از بررسي اين پرسش نامه ها نشان داد ميانگين نمره ي دانشجويان در زمينه ي ميزان اهميت مولفه هاي اخلاق پزشكي (پرسش نامه ي شماره ي 1) بعد از كارگاه، بيشتر از قبل از آن بوده است (0/002=p) و از نظر آماري، تفاوتي معنا دار ميان اين دو مرحله وجود دارد؛ ولي درباره ي خود ارزيابي رفتار اخلاقي (0/64= p) و خود ارزيابي كلي ميزان رعايت اخلاق حرفه اي (0/48=p)، بين ميانگين نمره ي دانشجويان، قبل و بعد از كارگاه، تفاوت آماري معنا داري ديده نشد. آنچه از تحليل لاگ بوك ها به دست آمد، بيانگر آن بود كه موضوعاتي همچون: رازداري، رضايت آگاهانه و شرايط ارائه ي خبر بد، براي دانشجويان به خوبي تفهيم شده و موضوعاتي مانند همدلي با بيمار، احترام به وضعيت روحي او، برخورد با بيمار ايدزي، آگاه ساختن بيمار از بيماري و سير درمان و قبول اشتباه از سمت پزشك يا پرسنل و عذرخواهي از بيمار، به طور ناقص، در كانون توجه دانشجويان بوده است. آموزش اخلاق فقط در كارگاه اخلاق، آن هم تنها در شروع مقطع باليني كافي نيست؛ بلكه بايد، به صورت فعال، در بيمارستان و بر بالين بيمار نيز آموزش داده شود.

Today, due to the highlighted the importance of respect for the human dignity, and increasing awareness of patients, traditional methods of ethics training cannot meet the educational needs. In this cross-sectional study, the effect of medical ethics workshops on knowledge and attitudes of 40 fourth years medical students was studied. A pre-post questionnaire on the measurement of the importance of the medical ethics components, the self-assessment of ethical knowledge, behavior and professional ethics was presented. There was a significant difference between the mean score of the importance of the medical ethics components (questionnaire number 1) before and after the workshop (p = 0.002); but in the case of self-assessment of moral behavior (P = 0.64) and selfassessment of professional ethics compliance (p = 0.48), there was no significant difference between the mean score of students before and after the workshop. The analysis of log-books indicated that students understand, topics of confidentiality, informed consent, and breaking bad news; but issues such as empathy, respect for the patient's emotional state, interaction with a patient suffering from AIDS, informing the patient about the disease and the course of the treatment, accepting a mistake from the doctor, and apologizing to the patient were inadequately addressed by the students. Ethics training is not sufficient just at the beginning of the clinical course; it must also be trained actively in the hospital and on the patient's bedside.