نقش خلفاي عباسي در انتقال پزشكان خاندان بختيشوع به بغداد

The Role of Abbasid Caliphs in Transferring Doctors from the Bakhtiasha Family to Baghdad

گندي شاپور از بزرگترين مراكز پزشكي اواخر ساسانيان و اوايل دوره ي اسلامي بود كه اطباي آن به بغداد فراخوانده شدند. اين پزشكان كه اغلب، در گندي شاپور تدريس مي كردند، در زمان انتقال به بغداد، حوزه ي درسي خود را هم به آن شهر منتقل كردند و از اين راه به پايتخت حكومت اسلامي جديد، نوعي مركزيت علمي بخشيدند. ازجمله پزشكان اين مركز علمي، خاندان بختيشوع اند كه در اين تحقيق، نقش اين آن ها در علم طب بررسي شده است. اين پژوهش نشان مي دهد كه دانشگاه جندي شاپور ميزبان بسياري از علما و دانشمندان يوناني و هندي و نسطوري بوده كه در اين مركز كار مي كرده اند و رياست دانشكده ي طب بر عهده ي خاندان بختيشوع بوده است. تمايل خلفاي عباسي به رونق بخشيدن به شهر بغداد و تبديل كردن آن به مركز علوم و فنون و شهري همانند شهرهاي ساساني و همچنين، موفقيت هاي آن ها در اين زمينه، ازجمله عواملي بود كه باعث دعوت دانشمندان از جندي شاپور و پشتيباني از آن ها شد. احضار جورجيس بن بختيشوع مقدمه اي براي انتقال فعاليت هاي علمي از جندي شاپور به بغداد و تاثير فرهنگ ايراني بر اسلامي بود كه زمينه ي افول ستاره ي حيات علمي اين مركز را فراهم كرد. عواملي متعدد چون: نياز علمي و توجه و حمايت خلفا از دانشمندان و تبديل شهر بغداد به مركز علوم عقلي و در كنار آن، بيماري خلفا و اطمينان نداشتن به پزشكان دربار، سبب دعوت كردن خلفاي عباسي از پزشكان خاندان بختيشوع به بغداد بوده است. در اين پژوهش، تلاش مي شود تا اقدامات پزشكان خاندان بختيشوع در دستگاه خلافت عباسي تجزيه و تحليل شود.

Gandhi Shapur was one of the largest medical centers in the late Sassanid and early Islamic schools in Baghdad. The doctors, who often had a field teaching at Gandhi Shapur, moved to the city during their transfer to Baghdad, and accordingly they gave a kind of scientific center to the capital of the new Islamic government. Among the doctors of this scientific center was the Bakhtiyad dynasty, which in this study we explored the role of this family in medicine. The study shows that Jundishapur University hosted a large number of Greek, Indian, Nestorian scholars and scholars working at the center, and the head of the Faculty of Medicine was led by the Bakhtiyad family. The desire of the Abbasid caliphs to boost the city of Baghdad such as the Sassanid Centers of Science and Technology, and their success in that area, were the factors that invited the scientists from Jindi Shapur and the caliphate support from them. The transfer of scientific activities of Ajar George Bin Bakhtih from Jindi Shapur to Baghdad was an introduction to the decline of the scientific star of this center and the influence of Iranian culture on Islam. Several factors such as the scientific need, attention and support of caliphs from scientists and conversion of the city of Baghdad to the center of the sciences were the causes for invitation of the Bakhtiyad family to Baghdad. In this study, we assess the activities of the Bakhtiyad family in the government of Abbasid caliphs.