مدل شفايافته‌ي آميخته‌ي لگنرمال با كاربرد در تحليل بقاي چشم كودكان مبتلا به رتينوبلاستوما

A Lognormal Mixture cure model with an application in eye survival of children with Retinoblastoma

زمينه و هدف: رتينوبلاستوما، يكي از شايع‌ترين تومورهاي داخل چشمي است. درصورتي‌كه در مطالعات بقا كه برخي از افراد پيشامد مورد نظر هرگز تجربه نكنند، بهتراست از مدل‌هاي شفايافته استفاده‌گردد. ازآن‌جايي كه در بيماري رتينوبلاستوما تعداد زيادي از چشم‌ها تخليه نمي‌شوند و بيمار، شفايافته محسوب‌مي‌شود، براي شناسايي عوامل مؤثر بر بقاي چشم از مدل‌هاي شفايافته آميخته استفاده‌شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع مطالعات بقا و آينده‌نگر مي‌باشد كه در آن بقاي چشم 170 كودك كه طي سال‌هاي 1381 تا 1385 به بيمارستان حضرت رسول اكرم (ص) مراجعه كرده‌بودند، بررسي‌شد و عوامل مؤثر بر بقاي چشم با استفاده از مدل شفايافته با تابع بقا لگ نرمال و تابع ربط لجيت شناسايي‌گرديد. يافته‌ها: در مدل شفايافته‌ي‌ آميخته‌ي مرحله‌ي تومور (001/0 > p) و شيمي‌درماني (001/0 > p) اثر معناداري بر بقاي چشم داشتند. نسبت شفايافتگي در كودكاني كه در مرحله‌ي غير پيشرفته‌ي بيماري قرار داشتند، بدون شيمي‌درماني و با شيمي‌درماني به‌ترتيب 50% و 90% بود. در كودكاني كه در مرحله‌ي پيشرفته‌ي بيماري قرار داشتند، بدون شيمي‌درماني و با شيمي‌درماني به‌ترتيب 3% و 24% بود. نسبت شفايافتگي در گروه‌هاي فوق با استفاده از برآوردگر كاپلان ماير به‌ترتيب 67%، 90%، صفر% و 25% به‌دست آمد. نتيجه‌گيري: درصورت وجود بيماران با بقاي طولاني‌مدت، استفاده از مدل‌هاي شفايافته مناسب است. با توجه به عدم برقراري فرض درمعرض خطربودن تمام افراد جامعه دراين مطالعه مدل‌ شفايافته‌ي آميخته‌ي لگ‌نرمال، مي‌تواند به‌عنوان جايگزين مدل كاكس در تحليل بقاي چشم بيماران به‌كاررود.

Background and purpose:Retinoblastoma is one of the most common intraocular tumors. In survival analysis where some patients have not experienced the event of interest, we prefer to use cure models. Since many of patients among those diagnosed with retinoblastoma will not require enucleation surgery, these cases assumed to be cured. In order to investigate the factors affecting eye survival, mixture cure models were utilized in present study. Methods & Materials: In this prospective study, we investigated and analyzed the eye survival of 170 pediatric patients suffering from retinoblastoma in Rasool-e-Akram Hospital during 2002 to 2007. Factors affecting eye survival were analyzed using a cure model with lognormal survival function and logit link function. Results: There were statistically significant effects on eye survival for both tumor stage and chemotherapy in mixture cure model (P<0.001, (P<0.001), respectively. Cure rates among children diagnosed with non-advanced tumor stage, for patients who had been treated with chemotherapeutic regimens and patients who had never received chemotherapy obtained 50% and 90%, respectively. Among children diagnosed with advanced tumor stage, cure rates obtained 3% and 24% (chemotherapy vs. no treatment) . Cure rates for mentioned groups were 67%, 90%, 0%, and 25% respectively using Kaplan-Meier estimator. Conclusion: In case of patients with long-term of survival applying a cure model is appropriate. Since in eye survival analysis among patients suffering from retinoblastoma. the assumption that all members of society maybe at risk was not considered here, Cox model can be replaced with Lognormal Mixture cure model