اندازه‌گيري و تحليل روند فقرِ سلامت در خانوارهاي شهر تهران درسال‌هاي 1363 تا 1391 با استفاده از شاخص مشاركت مالي خانوار و به‌كارگيري رويكرد نسلي

Analysis of Health Poverty trend in Tehran Housholds using Health Financial Contribution and cohort approach:1984-2012

زمينه و هدف: تحليل مشاركت مالي خانوار به‌عنوان شاخصي از عدالت مالي در هزينه‌هاي سلامت خانوارها قلمدادمي‌شود و مواجهه‌ي خانوارها با هزينه‌هاي كمرشكن، فقر در اين حوزه را به بارمي‌آورد. هدف نگارش مقاله‌ي حاضر، محاسبه و تحليل روند فقر ِسلامت خانوارهاي تهراني طي دوره‌ي زماني 1363 تا 1391 مي باشد. مواد و روش‌ها: با استفاده از داده‌هاي پيمايش هزينه – درآمد خانوارهاي كشور طي دوره‌ي مورد مطالعه، جريان فقر سلامت سرپرستان خانوار تهراني با رويكرد داده‌هاي شبه‌تركيبي (و استفاده از شاخص فقر فوستر، گرير و توربك) مورد بررسي‌قرارگرفت. لازم به ذكراست كه در انجام محاسبات از نرم‌افزارهاي Stata11 و Excel استفاده‌شد. يافته‌ها: در اين مطالعه با تقسيم‌بندي سرپرستان خانوارهاي تهراني به 8 گروه سنّي، فقرِ سلامت در اين گروه‌ها موردبررسي قرارگرفت. در بين سال‌هاي مطالعه، سال 1378 بالاترين ميزان فقرِ سلامت را در اكثر گروه‌هاي سني به خود اختصاص داده‌بود و اين ميزان در انتهاي برنامه‌ي چهارم توسعه و منتهي به سال 1391 براي همه‌ي گروه‌هاي سني صعودي بوده‌است. در مقايسه‌ي گروه‌هاي سنّي، اين مطالعه نشان‌داد كه از سال 1373 (انتهاي برنامه‌ي اول توسعه) تا سال 1391 بيشترين ميزان فقرِ سلامت مربوط به گروه‌هاي سني جوان‌تر (26-21 ساله و 31-27 ساله) بوده‌است . نتيجه‌گيري: به‌طوركلي در گروه‌هاي سنّي سرپرستان خانوارهاي تهراني نرخ و شدت فقر سلامت در طول سال‌هاي مطالعه، نوسانات زيادي داشته و در سال‌هاي اخير صعودي بوده‌است. نوسانات بالاي فقرِ سلامت در طول برنامه‌هاي توسعه نشان‌مي‌دهد كه سياست‌هاي پايدار و منسجمي براي كاهش مواجهه‌ي خانوارها با هزينه‌هاي كمرشكن سلامت تدوين نگرديده‌است.

Background: The analysis of household financial contribution is considered as an indicator of financial equity in health. Households facing catastrophic payments lead to household poverty. This paper tends to measure and analyse trends of health poverty of Tehran housholds during1984-2012. Materials & Methods: In this Trend study we used the statistical data on Household budgets (based on cohort data) for measuring health poverty in households with heads residing in Tehran city(Using FGt index). For analyzing data, we used STATA and Excel Software. Results: Households with heads divided into 8 groups. The results showed that, in most age groups, both the rate and the severity of health poverty in 1999 had the highest values. Health poverty indices in the last of Forth Development Plan and ending in 2012 has been rised for all age groups. Comparing age groups, since 1994 (the end of the First Development Plan) until 2012, the result showed the highest health poverty rate being related the younger age groups (26-21 years and 31-27 years), respectively. Conclusion: Overall, health poverty rate was high in all age groups and is associated with large fluctuations. The high fluctuation of the health poverty index during the Development Plans show stable and consistent policy has not been developed to reduce households facing catastrophic health expenditure.