نقد ادبي: نگاهي دوباره به «سطح دسترسي به خدمات بهداشت و درمان»

A Review of "Level of Access to Health Care Resources"

شماره اخير نشريه مديريت سلامت، مقاله اي با موضوع نحوه دسترسي به خدمات بهداشت و درمان در سطح استان هاي كشور منتشر شد كه محققين با استفاده از تكنيك هاي تاكسونومي و تاپسيس به رتبه بندي استان ها از نظر دسترسي به شاخص هاي بهداشتي مورد نظر پرداخته اند [1]. در اين مقاله جهت طبقه بندي بر اساس توسعه يافتگي، استان ﻫــﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﻓﺮاواﻧــﯽ ﻧﺴـﺒﯽ ﺗﺠﻤﻌـﯽ آن ها ﺑـﯿﻦ ﺻــﻔﺮ ﺗـﺎ 0/344 بود ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘــﻪ، 0/344 تا 0/637نيمه توسعه يافته و بالاتر از 0/637 توسعه نيافته معرفي شدند و اين درحاليست كه اين دامنه از تغييرات در مطالعه كشوري سال 1387 توسط طحاري و همكاران براساس داده هاي همان سال معرفي و مورد استفاده قرار گرفته بود [2] و نويسندگان دليل انتخاب دامنه اي مشابه براي نتيجه گيري از داده هاي متفاوت را در روش كار خود عنوان نكردند. با مروري بر مطالعات مشابه و براساس فرمول 𝑅 = 𝑋𝑛 − 𝑋𝑖, كه در آن، R همان دامنه تغييرات و Xn و Xi مقادير بيشينه و كمينه امتيازات، a فواصل طبقات و K نيز تعداد طبقات هستند. درجه برخورداري دامنه محدودي داشته و بين مقادير صفر و يك قرار مي گيرد، پس از تعيين درجه توسعه يافتگي شهرستان ها، شهرستان ها از نظر توسعه يافتگي به تعداد دسته هاي دلخواه تقسيم مي شوند. بنابراين با توجه به اين درجه برخورداري مي توان شهرستان ها را با توجه به شاخص هاي مورد بررسي رتبه بندي و اولويت بندي نمود[3]. از اين رو در صورتيكه در مطالعه مذكور، با استفاده از فرمول بالا در دسته بندي استانها از نظر توسعه يافتگي بازنگري شود، نتايج حاصل از مطالعه مذكور دستخوش تغييراتي خواهند شد. به اين ترتيب كه باتوجه به دامنه تغييرات موجود در اين مطالعه كه 0/97612537 بوده [1] و براساس داده ها، استان ﻫــﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﻓﺮاواﻧــﯽ ﻧﺴـﺒﯽ ﺗﺠﻤﻌـﯽ آن ها ﺑـﯿﻦ ﺻــﻔﺮ ﺗـﺎ 0/34924975 مي باشد ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘــﻪ، 0/34924975 تا 0/67462487 نيمه توسعه يافته و بالاتر از 0/67462487 توسعه نيافته خواهند بود و بدين ترتيب استان مازندران از استان هاي توسعه نيافته جدا و در زمره استان هاي نيمه توسعه يافته قرار خواهد گرفت.