عناصر محيطي و فردي تأثيرگذار بر احساس امنيت زنان در فضاهاي عمومي شهري (مطالعه موردي: كلانشهر شيراز)

Studying Environmental and Individual Elements Affecting on Women’s Sense of Security in Urban Public Spaces (Case Study: Shiraz Metropolis

توجه به نيازهاي زنان در برنامه‌ريزي فضاهاي عمومي مترادف با به رسميت شناختن و دعوت آنان به حضور در اين فضاها و در نهايت، اجتماع است كه مي­تواند بستري براي تأمين و امكان مشاركت زنان را در فعاليت­هايي اجتماعي فراهم كند. احساس ناامني از جانب زنان در فضاهاي شهري، مشاركت كامل آن‌ها را در اجتماع محدود مي­كند و افزون بر آسيب­هاي رواني بر فرد، بر خانواده و جامعه نيز اثر مي­گذارد. هدف اين پژوهش، بررسي عناصر محيطي تاثيرگذار بر احساس امنيت زنان در فضاهاي عمومي‌برخي مناطق شهر شيراز مي­باشد. روش پژوهش توصيفي- تحليلي و نمونه­گيري در جامعه آماري 608810 نفري مناطق 1،4 و 5 شيراز است. نمونه آماري 245 نفري از زنان كاربر فضاهاي عمومي داده­هاي پژوهش را تكميل مي­كنند. براي آناليز داده­ها، 9 متغير مستقل سن، اشتغال، تحصيلات، دسترسي و كيفيت كاربري، ويژگي­هاي روان­شناختي فضاي عمومي، كيفيت كاربري ارضي، آلودگي محيطي فضاي عمومي، الگوي طراحي فضاي عمومي و عناصر محيطي فضاي عمومي‌كه همگي به گونه مستقيم بر مقدار احساس امنيت زنان تأثيرگذارند، در مدل تحليل مسير وارد شد. يافته­ هاي تحليل مسير داده‌ها حاكيست در مجموع، بيش‌ترين تغييرات متغير وابسته به اثر عامل كيفيت كاربري ارضي فضاهاي عمومي شهر (0/271) مربوط مي­شود.

Attention to women’s needs in urban public spaces means inviting them to participate in these social spaces and can lead to women’s urban participation in social activities. A feeling of insecurity among women in urban spaces limits their perfect participation in the city and lead to psychological damages for the person, family and society. The purpose of this paper is to search environmental and physical elements affecting on women’s sense of security in some public spaces of Shiraz. The research method is analytical- descriptive. The population included 608810 individuals living in four, one and five areas of Shiraz, 245 women in public spaces completed the research data as the sample group. For data analysis, nine independent variables included age, occupation, education, quality of land use, psychological characteristics of public space, urban pollution of public space, pattern of public space design and environmental elements of public space that have direct effect on women’s feeling of security were entered in path analysis. Findings of data path analysis show that the most changes of dependent variable relates to the effect of land use quality of urban public spaces (0.271).