آينده‌ پژوهي انتقادي حكمراني آب در ايران

Critical Future Studies of Water Policy in Iran

«آينده مطلوب در حوزه سياستگذاري آب چه مي‌تواند باشد؟» هدف اين مقاله يافتن پاسخي براي اين پرسش است. در اين مقاله با استفاده از چارچوب آينده‌پژوهي انتقادي عنايت‌الله و تلفيق آن با نظريه گذار گيلز در پنج گام يعني نگاشت، چشمداشت، مسيرهاي بلندمدت تاريخي، تعميق آينده و تدوين سناريو نشان داده مي‌شود كه مي‌توان ديدگاه همه جانبه‌اي به مسئله حكمراني آب داشت و سناريوهاي آينده‌هاي ممكن براي حكمراني آب را با دربرداشتن منطق‌هاي محيط زيستي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي ارائه كرد. مقاله در نتيجه‌گيري خود براي سناريوي مبتني بر ادامه وضع موجود ريسكي بسيار بالا پيش‌بيني مي‌كند و ضمن معرفي چالش‌هاي اجراي مطلق هر يك از سناريوي ممكن، آينده مطلوب را آينده‌اي مي‌داند كه آميخته‌اي از سياست‌ها به اقتضاي شرايط محيطي و با محوريت فرهنگ نوين آب و ورود نهادهاي حوزه عمومي مثل تنظيم‌گرها، طراحي و اجرا شود و بيشترين تحول را در وضعيت فعلي نظام حكمراني آن ايجاد كند.

What is the preferred future of water policy in Iran? This is the question that this papers aims to answer. The questions around water sector, like other environmental problem is a wicked problem and needs a comprehensive solution. That is why the paper chose a hybrid model made of Inayatullah's and Geels theories to answer this problem in 5 steps; mapping, anticipating, macro-histories, deepening the future and scenarios. The scenario are based on narratives pivoting around the Persian metaphor of "Water as the God blessing" but each has different rationales. The paper analyse the risks of the continuance of the present policies with the hydraulic rationale. It enumerates the opportunities and challenges of scenarios with environmental and economic rationales and presents the cultural rationale as the preferred scenario for the future.