تبيين كاركردهاي نظام نوآوري فناورانه پيل سوختي در ايران

Functions of Technological Innovation System for Fuel Cell technology in Iran

در سال ­هاي اخير توجه به مفهوم نظام نوآوري به عنوان رويكردي براي تحليل و سياست­گذاري در عرصه علم، فناوري و نوآوري مورد توجه سياستگذاران اين حوزه قرار گرفته است. از سوي ديگر دستيابي به فناوري­هاي نوظهور مانند نانوفناوري، انرژي­هاي تجديدپذير و ...، مسير رو به رشدي را در توسعه علمي و فناورانه كشورها در پيش گرفته­اند. لذا شناخت نحوه شكل­گيري و توسعه حوزه­هاي نوظهور و نحوه سياست­گذاري براي توسعه آن­ها از جمله مسائل اساسي مي­باشد. مقاله حاضر بدنبال تبيين مدل توسعه فناوري پيل سوختي ايران برمبناي مدل نظام نوآوري فناورانه مي­باشد. از اينرو 89 رويداد مؤثر بر توسعه اين فناوري شناسايي و با استفاده از نرم­افزار MAXQDA، اين رويدادها دسته­بندي و با كاركردهاي مدل پايه پژوهش تطابق داده شده است. با توجه به شواهد موجود در روند توسعه فناوري پيل سوختي در ايران و با تأييد خبرگان اين حوزه، كاركردهاي توسعه منابع انساني و تأمين منابع مالي به دو كاركرد مجزا از هم در مدل پيشنهادي توسعه اين فناوري لحاظ شده است. در نهايت با تأييد خبرگان حوزه مديريت فناوري و پيل سوختي، مدل نظام نوآوري فناورانه پيل سوختي ايران با 8 كاركرد اصلي ارائه گرديد. در نهايت نقطه ضعف اصلي توسعه اين فناوري و شكل­ گيري ضعيف نظام نوآوري فناورانه پيل سوختي در كشور، ناكارآمدي كاركردهايي نظير كارآفريني و شكل­دهي بازار مي­باشد كه اين مورد باعث تجاري­ سازي محدود اين فناوري و ارائه آن به بازار شده است.

This study aims to present a developmental model for fuel cell technology in the country, based on the technological innovation system. To do so, 89 effective events for the development of this technology have been determined. These events have been categorized by using MAXQDA software and complied with functions of the basic research model. Therefore, given the current evidence in developing fuel cell technology in Iran and based on the approval of experts, the proposed model includes two separate functions; developing human resources and providing financial resources.Eventually, based on confirmation from experts, a model for the technological innovation system of fuel cell technology is provided with 8 main functions in the country. The major weaknesses in developing this technology and the reason for weak formation of the technological innovation system for fuel cell technology in Iran have been identified. These include functions such as ineffective entrepreneurship and inefficient market formation, which impede the large commercialization of this technology.