بررسي و رتبه بندي علل تأخير درتملك اراضي پروژه‌هاي عمراني مطالعه‌ي موردي: ديدگاه معارضان ملكي بزرگراه‌هاي شهيد بروجردي و آيت‌الله سعيدي شهرداري تهران

Evaluating and ranking the causes of delays in land acquisition of construction projects. A Case Study of Shahid Boroujerdi and Ayatallah Saeedi Highways Projects of Tehran Municipality in Perspective of Land Opponents

اگرچه موضوع تأخير در پروژه‌هاي عمراني در مطالعات متعددي مورد بررسي قرار گرفته و عوامل مؤثر و نيز اولويت آن‌ها شناسايي شده، اما در كمتر مطالعه‌اي در اين حوزه تملك اراضي به عنوان عاملي اساسي در تأخير انجام پروژه‌هاي عمراني معرفي شده است. با اين وجود و در ايران تأخير در تملك اراضي واقع شده در مسير اين پروژه‌ها و به‌ ويژه پروژه‌هاي بخش راه را مي‌توان يكي از اساسي‌ترين علل تأخير در كل پروژه قلمداد نمود. بر اين اساس، شناسايي علل تأخير در تملك اراضي بخش عمده‌اي از علل تأخير در كل پروژه را تبيين نموده و از اين‌رو، اين مطالعه كوشيده است تا علل تأخير در تملك اراضي پروژه‌هاي عمراني راه‌هاي درون شهري و با تأكيد بر دو پروژه‌ي بزرگراه شهيد بروجردي و آيت‌الله سعيدي شهرداري منطقه‌ي 18 تهران را از نگاه مالكان آن‌ها مورد بررسي قرار دهد. داده‌هاي اين پژوهش از طريق پرسشنامه‌اي محقق ساخته جمع‌آوري گرديده و نمونه‌ي آماري آن را نيز مالكان اراضي اين دو مسير تشكيل مي‌دهد. با استفاده از تكنيك AHP، نتايج اين مطالعه نشان‌دهنده‌ي آن است كه مهم‌ترين علل تأخير معرفي شده از نظر مالكان و به ترتيب اولويت شامل: عدم پاسخگويي مسئولين مرتبط، عدم جايگزيني مناسب براي ملك، ضعف پيگيري دستگاه اجرايي براي خريد ملك، عدم اعتماد مالكان به مسئولين و عدم توانايي كارفرما در جلب اعتماد مالكان، عدم توانايي ارتباط مناسب بين كارفرما و مالكان، وجود نارسايي در قوانين و مقررات موجود و عدم اطلاع رساني درباره‌ي مزاياي اجراي پروژه به مالكان است. از نگاه سياست‌گذاري و با توجه به آنكه كليه اين عوامل را مي‌توان در گروه عوامل مديريتي جاي داد لزوم بازنگري در تيم مديريتي براي كاهش زمان تأخير در تملك امري ضروري است. ايجاد گروه كارشناسي كه بتواند عوامل موثر بر تأخير را مورد بازنگري قرار داده و با بهبود آن زمينه را براي كاهش آن فراهم نمايند پيشنهاد سياستي اين مطالعه است.

Delay in construction projects can be considered as a major problem in almost all of these projects and especially, this is visible in developing countries. Hence, the relatively extensive studies that conducted in this issue have attempted to identify the factors affecting delays in construction projects in order to provide the further reductions in delays. In another approach, the present studies using different methods have attempted to indicate and then rank the factors affecting the delays and this has been performed usually according to experts' viewpoints that could be classified in three major groups, clients, consultants, contractors. Nearly, 200 factors has introduced in these studies that could be classified in 11 categories. Nonetheless and in almost all of these studies, the delays in land acquisition of construction projects has not considered as the main factor of delays. Whereas, this factor can be considered as the major causes of delays in Iran. According to this perspective, the main parts of investigating the causes of delays in these projects can be explained by indicate these factors. Therefore, investigating and ranking the main causes of delays in land acquisition of construction projects is the main problem in this study. This study is performed according to viewpoints of land opponents of Shahid Boroujerdi and Ayatallah Saeedi Projects in Region 18 of Tehran as two projects that the Failing to land acquisition is the main causes of delays in these projects.