پديد آورندگان :
روان خواه، ندا دانشگاه كاشان - دانشكده منابع طبيعي و علوم زمين , ميرزايي، روح اله دانشگاه كاشان - دانشكده منابع طبيعي و علوم زمين - گروه محيط زيست , معصوم، سعيد دانشگاه كاشان - دانشكده شيمي - گروه شيمي تجزيه
كليدواژه :
سرطان‌زايي , غير سرطان‌زايي , مسيرهاي مواجهه , فلزات سمي , آران و بيدگل
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: آلودگي خاك به فلزات سنگين، نگراني بزرگ زيست محيطي است. آلاينده‌هاي خاك‌هاي شهري مي‌توانند به طور مستقيم و غير مستقيم مانند بلع، تنفس ذرات و جذب پوستي، خطرات قابل توجهي براي سلامت انسان به همراه داشته باشند. از اين‌رو، هدف اين پژوهش ارزيابي خطرات بهداشتي فلزات سنگين در خاك سطحي شهرستان آران و بيدگل است.
مواد و روش‌ها: نوع مطالعه از نوع توصيفي - مقطعي بود. 135 نمونه خاك سطحي در سال 1392 از محدوده شهرستان آران و بيد گل جمع‌آوري شد و غلظت عناصر كادميوم، سرب، نيكل، روي و مس در نمونه‌ها تعيين گرديد. خطرات سرطان زايي و غير سرطان زايي فلزات سنگين خاك سطحي براي سلامت انسان به تفكيك مسيرهاي بلع، تنفس و جذب پوستي با استفاده از روش پيشنهادي سازمان حفاظت محيط زيست آمريكا براي كودكان و بزرگسالان ارزيابي شد.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت كل كادميوم، سرب، نيكل، روي و مس در منطقه مورد مطالعه به ترتيب 0/72، 11/41، 29/87، 48/59 و 14/82 ميلي‌گرم در كيلوگرم است؛ كه اين غلظت‌ها بيش‌تر از غلظت‌هاي زمينه بود. بيش‌ترين خطرات غيرسرطان‌زايي در هر دو گروه كودكان و بزرگسالان براي سرب (12/63 و 0/82) و كم‌ترين آن براي روي (0/3 و 0/04) بود. خطر تجمعي غيرسرطان‌زايي (HI) كل فلزات براي كودكان بالاتر از 17 و براي بزرگسالان بالاتر از 2 تعيين شد. مقادير خطر سرطان‌زايي كادميوم، سرب و نيكل براي كودكان 6-^10✕6/37، 6-^10✕6/78 و 4-^10✕ 3 و براي بزرگسالان 6-^10✕1/12، 6-^10✕1/19 و 5-^10✖6/19 بود.
استنتاج: نتايج نشان داد كه خطرات سرطان زايي و غيرسرطان زايي در كودكان بيش از بزرگسالان است.
چكيده لاتين :
Background and purpose: Soil heavy metal contamination is a major environmental concern.
Contaminants in urban soils can directly pose significant human health risks through oral ingestion,
particle inhalation, and dermal contact. The purpose of this study was to determine the health risk of
heavy metals in surface soils in Aran-Bidgol, Iran.
Materials and methods: A descriptive cross-sectional study was performed in which 135
topsoil samples were collected from Aran-Bidgol (in Isfahan province) and the metal concentrations of
Cd, Pb, Ni, Zn and Cu were determined. Carcinogenic and non-carcinogenic human health risks of heavy
metals in surface soils through oral ingestion, inhalation and dermal contact pathways for children and
adults were evaluated using the US Environmental Protection Agency (EPA) approved method.
Results: The mean concentrations of Cd, Pb, Ni, Zn and Cu, were 0.72, 11.41, 29.87, 48.59, and
14.82 mg/kg, respectively, which all exceeded the background values. The highest non-cancer risks for
both children and adults were found in Pb (12.63 and 0.82, respectively) while the lowest values were
observed in Zn (0.3 and 0.04, respectively). The total accumulated non-cancer risk (HI) of all heavy
metals for children and adults were more than 17 and 2, respectively. The cancer risk values were 6.37E-
06 (Cd), 6.78E-06 (Pb), and 3E-04 (Ni) for children and 1.12E-06 (Cd), 1.19E-06 (Pb), and 6.19E-05 (Ni)
for adults.
Conclusion: In this study the carcinogenic and non-carcinogenic risks were higher for children.
