تاثير درمان شناختي- رفتاري خانواده مدار بر اصلاح تصوير خود مرتبط با چاقي در كودكان

Effect of Family-based Cognitive Behavioral Therapy in Modification of Self-image Associated with Obesity among Children

سابقه و هدف: هدف مطالعه حاضر بررسي تأثير درمان شناختي- رفتاري خانواده‌مدار بر اصلاح تصوير خود مرتبط باچاقي در كودكان بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع كارآزمايي باليني كنترل شده تصادفي بود. 30 كودك مبتلا به عارضه چاقي در بازه سني 8 تا 15 سال و با شاخص توده بدني بيش از صدك 95 به صورت دردسترس از ميان كودكان مراجعه كننده به بيمارستان اطفال و درمانگاه مرسلي در شهرستان اراك انتخاب شدند و به‌طور تصادفي در گروه مداخله (تحت درمان شناختي رفتاري خانواده‌‌مدار شامل 6 جلسه گروهي براي كودكان و 5 جلسه براي والدين، 15 كودك) و گروه كنترل (15 كودك) تقسيم شدند. كليه شركت‌كنندگان پرسشنامه رضايت از اعضاي بدن و مقياس محرك‌هاي تصويري استاندارد را در سه مرحله پيش‌آزمون، پس آزمون و پيگيري (2 ماه پس از اتمام مداخله) تكميل كردند و شاخص توده بدني آن‌ها در هر سه مرحله اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: درمان شناختي رفتاري خانواده‌مدار به تغييراتي در رضايت از اعضاي بدن ( 0/023=p) و تصوير بدن (0/0001 =p) منجر شد. كه اين اثربخشي در مرحله پيگيري فقط در مولفه تصوير بدن ماندگار بود (0/0001 =p). استنتاج: برنامه درمان شناختي رفتاري خانواده‌مدار روش مؤثري براي اصلاح تصوير خود كودكان مبتلا به چاقي است.

Background and purpose: The purpose of this study was to investigate the effect of familybased cognitive behavioral therapy in modification of self-image associated with obesity in children. Materials and methods: A randomized controlled trial was performed in children with obesity (BMI ≥ 95th percentile( aged 8-15 years old. Using convenience sampling, the participants were recruited from Children Hospital and Morsali clinic in Arak, Iran. They were randomly assigned to either the experimental group (n= 15) or control group (n= 15). The children in experimental group received familybased cognitive behavioral therapy (6 group sessions) and their parents attended 5 group sessions. All participants completed Body Parts Satisfaction Scale-Revised (BPSS-R) and Standard Figural Stimuli Scale (SFSS) in pretest, posttest and follow-up. BMI was calculated in all three stages. Results: Family-based cognitive-behavioral therapy was found effective in improving the body parts satisfaction (P=0.023) and body image satisfaction (P=0.0001). The improvement maintained only in body image at follow-up (P=0.0001). Conclusion: According to these results, family-based cognitive behavioral therapy is effective in modification of self-image in children.