ويژگي‌هاي روان‌سنجي مقياس قرباني هارتر در دانش‌آموزان مدارس متوسطه

Psychometric Properties of Harter’s Victimization Scale in Middle Schools Students

سابقه و هدف: قرباني شدن يكي از خشونت هاي رايج در جوامع عنوان شده كه با خودكشي دانش آموزان رابطه داشته و باعث آسيب هاي جدي در فرايند تحصيل مي شود. هدف از پژوهش حاضر بررسي ويژگي هاي روان سنجي مقياس قرباني هارتر در دانش آموزان مدارس متوسطه بود. روش بررسي: پژوهش توصيفي و از نوع مطالعات همبستگي بود. 400 دانش آموز از بين كليه دانش آموزان دختر و پسر مدارس متوسطه شهر قم در سال تحصيلي 95-1394 در مطالعه شركت داشتند كه با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شدند. همه آن ها مقياس قرباني هارتر و پرسشنامه بهزيستي ذهني را تكميل كردند. تحليل عاملي اكتشافي، تحليل عاملي تاييدي و تحليل اعتبار به روش آلفاي كرونباخ اجرا شد. همچنين، از مدل سامي جيما براي برازندگي داده ها و تحليل استفاده شد. يافته ها: يافته ها نشان داد مدل تك عاملي از برازش مناسبي برخوردار است. آلفاي كرونباخ براي كل مقياس 0.78، براي دختران 0.66 و براي پسران 0.85 به دست آمد. همچنين، شواهد روايي نشان داد كه قرباني شدن با بهزيستي ذهني -0.16، نمره انضباط -0.18 و پيشرفت تحصيلي -0.30 رابطه معني داري دارد (p<0.1). بين دختران و پسران تفاوت معني داري در ميزان قرباني شدن وجود نداشت. يافته هاي مدل سيم جيما برازندگي مناسبي داشت و تابع آگاهي آزمون در دامنه -0.7 تا +2.2 قرار داشت. نتيجه گيري: نسخه فارسي پرسشنامه قرباني هارتر در جامعه دانش آموزان از خصوصيات روان سنجي قابل قبولي برخوردار است و مي توان از آن به عنوان ابزاري معتبر در پژوهش هاي روان شناختي استفاده كرد.

Background and Objectives: Victims of violence were common in communities where the relationship suicide students and causing damage in the process of studying. The aim of this study was to evaluate the psychometric characteristics of the bullied scale in elementary school. Materials and Methods: The present study was descriptive and of correlation studies' type. The study population all secondary students in Qom in the 201415- school year. For this purpose, 400 students (200 girls and 200 boys) were selected by a multi-stage cluster sampling method. All of them Harter's victim scale and subjective wellbeing questionnaire to complete. Exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis and reliability analyses to Cranach’s alpha method were performed. Also Samijima graded answer model was used for the data analysis & fitness. Results: : Results showed a single-factor model fit is good. Cronbach's alpha for the total scale 0.78 and for girls 0.66 and for boys 0.85 there. Also, evidence showed validity victimization with subjective well-being -0.16, discipline -0.18 and academic achievement -0.30 showed a significant relationship (p<0.1). There wasn’t a significant difference in victimization between boy & girl. The data obtained from questionnaire data had a suitable fitness with Samijima model & test awareness function in the range -0.7 to +2.2. Conclusion: The Farsi version of Harter's victimization scale had acceptable psychometric properties and could be used as a reliable and valid instrument in psychological research.