چالش هاي اشتراك گذاري داده هاي پژوهشي از ديدگاه پژوهشگران حوزه پزشكي ايران

Data Sharing Challenges from the Perspective of the Iranian Medical Sciences Researchers

مقدمه: اشتراك گذاري داده هاي پژوهشي باعث تسريع فعاليت هاي پژوهشي و پيشرفت علمي مي شود و براي ذينفعان خود مزاياي متعددي دارد. با وجود اين مزايا، بيشتر پژوهشگران به دلايل متعددي از انجام آن خودداري مي كنند. پژوهش حاضر به بررسي چالش هايي مي پردازد كه مانع از اشتراك گذاري داده هاي پژوهشي پژوهشگران حوزه پزشكي ايران مي شود. روش كار: پژوهش حاضر به روش پيمايشي و با استفاده از پرسشنامه، به شناسايي چالش هاي اشتراك گذاري داده هاي پژوهشي از ديدگاه پژوهشگران حوزه پزشكي كشور پرداخت. نمونه آماري اين پژوهش 400 نفر از پژوهشگران حوزه هاي پزشكي بودند كه در پايگاه وب آو ساينس (Web of Science) در سال 2016 داراي مقاله بوده اند. از آمار توصيفي و استنباطي (آزمون هاي تي مستقل، تحليل واريانس يك طرفه و فريدمن) در اين پژوهش استفاده شد. يافته ها: بر اساس ميانگين رتبه، نگراني از سوء استفاده و سوء تفسير از داده ها (9/02 )، امكان انتشار زود هنگام داده هاي اشتراكي توسط ديگران قبل از انتشار آنها توسط پژوهشگر اصلي (8/71) و نبود ساز و كارهاي انگيزشي مناسب (8/60)، مهم ترين چالش هاي اشترا ك گذاري داده هاي پژوهشي از نظر پژوهشگران حوزه پزشكي بودند. در بين دو گروه مردان و زنان (003/.= P) و محققان باليني و غيرباليني حوزه پزشكي ايران (014/. = P) از نظر ميزان اشتراك گذاري، تفاوت معنا دار بود. نتيجه گيري: چالش هاي اشتراك گذاري داده هاي پژوهشي لزوم توجه بيشتر به آموزش پژوهشگران به منظور آشنايي بيشتر آنها با قابليت هاي داده ها و تغيير نگرش آنها به داده هاي پژوهشي را ايجاب مي كند. شناخت قابليت ها و مزاياي اشتراك گذاري داده ها توسط پژوهشگران حركت به سمت پژوهش هاي داده محور را تسهيل مي كند.

Introduction: Data sharing accelerates research activities and production of science. It has numerous benefits for the stakeholders. However, researchers withhold it for different reasons. Accordingly, the present study examined the challenges refusing data sharing among Iranian researchers of medical sciences. Method: The present survey study sought to identify data sharing challenges from the medical sciences researchers’ perspectives using a questionnaire. The sample population included 400 researchers in the field of medical sciences, who had published articles in WoS databases in 2016. Descriptive and analytical statistics (independent samples t-test, one-way ANOVA and Friedman test) were used in this study. Results: Based on the mean ranks, concerns about the misuse and misinterpretation of the data (9.02), earlier publication of the shared data by others prior to their publication by the main researcher (8.71) and lack of appropriate motivational mechanisms (8.6) are the most important data sharing challenges from the viewpoints of Iranian researchers in Medical Sciences. There was a significant difference in data sharing rate between males and females (p= .003), on the one hand, and clinical and non-clinical groups of researchers in medical sciences (p= .014) on the other hand. Conclusion: The findings indicate that it is essential to familiarize the researchers with data capabilities in order to change their attitudes toward data sharing. Knowing about the benefits of sharing data facilitates the movement toward data-based research studies.