تعيين بهره وري استان هاي كشور در بخش بهداشت و درمان با استفاده از تكنيك تحليل پوششي نادقيق با داده هاي فازي

(Estimating productivity of the provinces of Iran in the health sector using Fuzzy data in Imprecise Data Envelopment Analysis(IDEA

مقدمه: افزايش بهره‌ وري هزينه‌هاي سلامت براي تمامي كشورها مهم است. در راستاي افزايش بهره‌ وري دربخش بهداشت و سلامت داده‌ هاي ورودي و خروجي مي‌توانند مقادير فازي اختيار كنند. هدف اين پژوهش ارائه يك مدل جديد از تحليل پوششي نادقيق، بهره‌وري استان‌هاي كشور در بخش بهداشت و درمان بود تا ضمن شناسايي استان‌هاي بهره‌ور، شاخص‌هاي حساس هر استان نيز شناسايي شد تا امكان افزايش بهره‌وري هر استان نيزفراهم گردد. روش بررسي: اين پژوهش از نوع توصيفي و جامعه پژوهش شامل بخش بهداشت و درمان نظام سلامت كشور ايران است. اطلاعات لازم از طريق مستندات كتابخانه‌اي، سايت‌هاي اينترنتي، مديريت آمار و فناوري اطلاعات دانشگاه‌هاي علوم پزشكي استان‌هاي كشور در سال 1395گردآوري شد. داده ها با استفاده از تكنيك تحليل پوششي نادقيق با داده‌هاي فازي محاسبه شد. تحليل يافته‌ها به كمك نرم افزار GAMS انجام شد. يافته‌ها: باتوجه به مدل جديد بهره‌وري پيشنهادي به ازاي و استان‌هاي سمنان، كردستان و مازندران براساس شاخص‌هاي" رضايت مندي بيماران"،"نسبت تعداد پزشكان شاغل در دانشگاه علوم پزشكي به جمعيت استان" كارا و ساير استان‌ها براساس دو شاخص فوق الذكر ناكارا مي‌باشند. كه مي‌توانند به ترتيب واحدهاي مرجع براي ساير استان‌ها در بخش بهداشت و درمان قرارگيرند. شاخص نسبت تعداد پزشكان شاغل در دانشگاه علوم پزشكي به جمعيت استان نيز به عنوان حساس ترين شاخص معرفي شد. شاخص"نسبت تعداد پرستاران به جمعيت استان "نسبت به ديگرشاخص‌ها داراي حساسيت كمتري بود. نتيجه گيري: استان كردستان براساس حساس‌ترين شاخص توانسته است بالاترين تكرار را براي مرجع بودن كسب كند. ساير استان‌ها از طريق بهبود كمي و كيفي خدمات، افزايش رضايتمندي بيماران، ارزيابي مستمر عملكرد و افزايش تعداد پزشكان شاغل در دانشگاه مي‌توانند به سمت بيشترين اندازه مقياس بهره‌وري و نيز صرفه جويي در منابع هدايت شوند.

Introduction: Abstract: Increasing the productivity of health care spending is important for all countries. In order to increase productivity, input and output data can have fuzzy values. This study aimed to present a new model of inadequate envelopment analysis to determine the productivity of provinces in the health sectors, highlight productive provinces and detect sensitive indexes to increase productivity. Methods: This descriptive-analytical study was conducted on the health system of Iran in 2016. Data were collected through library documents, Internet and the center of statistics and information technology management of medical universities. Analytical hierarchy process was used to determine health care indexes among which five indicators were extracted. Data were analyzed using inadequate envelopment analysis technique by General Algebraic Modeling System. Results: According to the proposed model, for and, only Semnan, Kurdistan and Mazandaran provinces were considered to be efficient based on their indexes on patient satisfaction and physician-to-population ratio, and were regarded as referral units for other provinces. The two indexes of physician- to-population ratio and nurse-to-population ratio were introduced as the most and the least sensitive indicators, respectively. Conclusions: Kurdistan, based on the most sensitive indicator, had the highest referral patients. Other provinces can increase their efficiency through improving the quality and quantity of their services, increasing patient satisfaction, continuous evaluation of performance and increasing the number of physicians working in medical universities