اثربخشي درمان مبتني بر مدل فرانظري بر راهبردهاي مقابله اي در بيماران مرد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون

On the Effectiveness of Therapy based on Trans-Theoretical Model in Coping Strategies in Male Substance Dependent Patients under Methadone Maintenance Therapy

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسي اثربخشي درمان مبتني بر مدل فرانظري بر راهبردهاي مقابله اي بيماران مرد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون در شهر نجف آباد بود. روش: طرح پژوهش از نوع شبه آزمايشي همراه با گروه گواه بود و ارزيابي در سه مرحله پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري انجام گرفت. جامعه آماري شامل تمامي مردان تحت درمان با متادون در مراكز ترك اعتياد شهر نجف آباد از تابستان سال 1392 بود. از اين بين،30 نفر به عنوان نمونه پژوهش با روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي چند مرحله اي انتخاب و در دو گروه آزمايش (15 نفر) و گواه (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمايش علاوه بر دريافت متادون، از 10 جلسه درمان گروهي به شيوه مدل فرانظري در طي 2 ماه بهره برد و گروه گواه تنها تحت درمان با متادون باقي ماند. پرسش نامه راهبردهاي مقابله با موقعيت هاي فشارزا مورد استفاده قرار گرفت. يافته ها: يافته هاي حاصل از تحليل كواريانس نشان داد كه درمان مبتني بر مدل فرانظري تأثير معناداري بر مجموع راهبردهاي مقابله اي در پس آزمون داشت (001/0p<)، اما اين نتايج تفاوت معناداري را در نمرات پيگيري نشان نداد. نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي به دست آمده مي توان گفت: درمان مبتني بر مدل فرانظري در بهبود راهبردهاي مقابله اي مردان وابسته به مواد تحت درمان با متادون مؤثر است و مي تواند به عنوان يك مداخله درماني مناسب در درمان علائم روانشناختي اعتياد به كارگرفته شود.

Objective: The aim of this study was to investigate the effectiveness of therapy based on trans-theoretical model (TTM) in coping strategies among male substance dependent patients under methadone maintenance therapy in Najaf Abad city. Method: To this end, a quasi-experimental research design along with control group was employed the relevant evaluation was performed in pre-test, post-test, and follow-up stages. The statistical population of this study consisted of all the male patients under methadone maintenance therapy in Addiction Treatment Centers of Najaf Abad City within the summer of 2013. From among this population, the number of 30 participants was selected as the study sample via multi-stage random sampling method and these participants were then randomly assigned to experimental (n=15) and control(n=15) groups. The experimental group received 10 sessions of therapy based on trans-theoretical model within 2 months in addition to receiving methadone, whereas the control group only remained under methadone maintenance therapy. Coping Inventory of Stressful Situations was used in this study for data collection purposes. Results: The results obtained from covariance analysis showed that the therapy based on trans-theoretical model was effective in the improvement of coping strategies in the posttest (P < .001); however, these results did not show any significant difference in coping strategies scores in the follow-up stage. Conclusion: According to these results, it can be concluded that therapy based on trans-theoretical model can be used as an appropriate intervention in addiction treatment.