پديد آورندگان :
قرباني، رقيه دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - انشكده محيط زيست و انرژي - گروه مهندسي محيطزيست ، تهران، ايران , عتابي، فريده دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - انشكده محيط زيست و انرژي - گروه مهندسي محيطزيست ، تهران، ايران , جباري، موسي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده سلامت، ايمني و محيط زيست - گروه ايمني صنعتي، تهران، ايران
كليدواژه :
مواد خطرناك , غلظت كشنده , انتشار گاز سمي , حمل و نقل جاده اي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: انتشار مواد شيميايي در اثر بروز حوادث حملونقل جادهاي، مي تواند عواقب ناگواري همچون مرگ، آسيب هاي جاني و مالي و خسارات زيست محيطي به همراه داشته باشد. اين مطالعه باهدف بررسي خطر مرگ در حوادث جاده اي تانكرهاي حامل مواد شيميايي انجام پذيرفت.
روش بررسي: در يك مطالعه كاربردي، مخازن مواد شيميايي موجود در ناوگان حمل و نقل جاده اي كشور موردبررسي قرارگرفته و متداول ترين آن ها شامل آمونياك، كلر، 1-3، بوتادين، بنزن و تولوئن جهت مدل سازي انتشار مواد سمي انتخاب شدند. سپس شكافت كامل مخازن موردبررسي به علت پوشش ساير سناريوهاي احتمالي، به عنوان سناريوي انتخابي تعيين و غلظت هاي كشنده مواد سمي موردمطالعه با استفاده از معادلات پرابيت محاسبه گرديد. درنهايت مدل سازي انتشار مواد سمي به منظور تعيين خطر مرگ در حوادث جاده اي تانكرهاي حامل مواد شيميايي، با استفاده از نرم افزارهاي ALOHA و PHAST انجام گرديد.
يافته ها: نتايج تحقيق نشان داد كه بر اساس غلظت هاي كشنده LC1، LC10، LC50 و LC90، با استفاده از نرم افزار ALOHA، آمونياك به ترتيب با فواصل خطر مرگ 980، 866، 741، 629 متر؛ و با استفاده از نرم افزار PHAST، كلر به ترتيب با فواصل خطر مرگ 620، 318، 204 و 157 متر خطرناك ترين مواد شيميايي سمي قابل حمل جاده اي محسوب مي شوند.
نتيجه گيري: ازآنجاكه برنامه ريزي مقابله با شرايط اضطراري بر اساس نتايج دو نرم افزار و در كليه غلظت ها امكان پذير نمي باشد، لذا پيشنهاد مي شود به منظور جلوگيري از بروز خطرات احتمالي، بالاترين فاصله خطر مرگ بر اساس LC1 بدون توجه به نوع ماده و نوع نرم افزار مورداستفاده، در برنامه ريزي هاي مربوطه مد نظر قرار گيرد و در صورت بروز حادثه، افراد تا فاصله 980 متري از محل با تجهيزات تنفسي تامين كننده اكسيژن تردد داشته باشند. افزون بر اين، برنامه ريزي مقابله با شرايط اضطراري براي افراد حاضر درصحنه حادثه كه سعي در فرار از خطر مرگ دارند، بر اساس غلظت هاي 3-ERPG1 (كه سعي در تعيين حريم ايمني دارند)، منطقي به نظر نمي رسد.
چكيده لاتين :
Background & Objective: Release of chemicals material due to road transportation crashes is associated with
adverse consequences, including death, injuries, loss of property, and environmental damage. The present study
aimed to investigate the fatal hazards caused by the road transportation crashes of chemical material tankers.
Materials and Methods: In an applied study, chemical tankers in Iran’s road transportation fleet were evaluated,
and the most frequently transported chemicals including ammonia, chlorine, 1,3-butadiene, benzene, and toluene,
were selected for modeling the release of toxic substances. To cover the other possible scenarios, the full rupture of
the investigated tankers was determined as the selected scenario, and lethal concentrations of the toxic substances
(LC1, LC10, LC50, and LC90) were calculated using the Probit model. Finally, modeling of the toxic substance
release was performed in order to verify the associated fatal hazards using the ALOHA and PHAST software.
Results: Based on the lethal concentrations of LC1, LC10, LC50, and LC90 using the ALOHA software, fatal hazard
distances of ammonia were determined to be 980, 866, 741, and 629 meters, respectively. In addition, using the
PHAST software, fatal hazard distances of chlorine were calculated to be 620, 318, 204, and 157 meters, respectively.
Therefore, these chemicals were confirmed as the most dangerous toxic substances in road transportation.
Conclusion: Due to the impossibility of emergency response planning based on the results of the mentioned software
at all concentrations, it is recommended that in order to prevent the occurrence of probable hazards, the highest fatal
hazard distance based on the LC1 be considered in the emergency response planning regardless of the type of the
material and software. Furthermore, it is suggested that in the event of an crash, individuals passing through the area
within a distance of 980 meters be provided with air suppliers and breathing equipment.
