ارزيابي ويژگي هاي هيدروژئوشيمي منابع آب زيرزميني منطقه شمال دشت قزوين

Hydrogeochemical evaluation of groundwater in the north of Qazvin Plain

در سال هاي اخير منابع آب هاي زيرزميني به علت كمبود بارش و آب هاي سطحي به يكي از مهم ترين منابع طبيعي تبديل شده است. در اين مطالعه به بررسي تاثير زمين شناسي و فعاليت هاي كشاورزي منطقه بر روي منابع آب زيرزميني منطقه شمال دشت قزوين پرداخته شده است. در تحقيق حاضر پارامترهاي كيفي 17 عدد چاه نمونه برداري شده در سال 1392، مورد بررسي قرار گرفته است. ابتدا به تاثير زمين شناسي منطقه بر روي نمونه هاي آب زيرزميني با استفاده از تعيين تيپ آب و شاخص اشباع (SI) كاني هاي مختلف پرداخته شد و پس از آن با استفاده از آناليز رگرسيون خطي تاثير عوامل انساني بر منابع آب زيرزميني شمال دشت قزوين مورد بررسي قرار گرفت. نتايج بيانگر آن است كه از سمت غرب به شرق در منطقه مورد مطالعه، انحلال كاني ها رو به افزايش است و يون هاي سديم، بيكربنات و سولفات يون هاي غالب منطقه هستند كه بيشتر در اثر انحلال هاليت، ژيپس و كربنات به آب هاي زيرزميني افزوده مي شوند. نتايج آناليز رگرسيون خطي بيانگر آن است كه همبستگي بالاي نيترات، سولفات، كلر و پتاسيم با كل جامدات محلول (TDS) نشان دهنده تاثير فعاليت هاي كشاورزي منطقه بر روي آب زيرزميني است. فعاليت هاي كشاورزي در منطقه سبب افزايش غلظت نيترات گرديده و در قسمت هاي غربي (ppm 335) و شرقي (ppm 103) ميزان نيترات از استاندارد وضع شده سازمان جهاني بهداشت ((WHO در سال 2011 (ppm50) براي آب شرب بالاتر بود.

Groundwater has become the most important natural resource in recent years due to lack of rainfall and less surface water. In this Study, the effect of geological and agricultural activities on groundwater resource area in north of Qazvin Plain has been studied. For this research to study the qualitative parameters, 17 wells were sampled in 2013. Initially for estimation of the impact of geology on groundwater samples, water type and saturation index (SI) of various minerals were studied, then the impact of human factors on groundwater resources in the North of Qazvin plain was investigated by using linear regression analysis. Results showed that the amount of dissolved minerals from the west to the east of the study area is on the rise. Ions of sodium, bicarbonate and sulfate are dominant ions, mostly as a result of the dissolution of halite, gypsum and carbonate which entered the groundwater. Linear regression analysis showed that high correlation of nitrate, sulfate, chloride, potassium, and total dissolved solids (TDS) reflects the impact of agricultural activities on groundwater. Nitrate concentration was found to be much higher than WHO 2011 standards (50 ppm) in western (335 ppm) and eastern (103 ppm) parts of study area as a result of agricultural activities.