مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نقش نيروي دريايي بر حفظ قدرت و سيادت دريايي جمهوري اسلامي ايران

چكيده فارسي :

در دنياي امروز، دريا براي ملت‌ها، عامل مهم زندگي است و هيچ كشور ساحلي نيست كه منافعي در دريا نداشته باشد. مردمي كه از دريا بدورند، فاقد يكي از مهمترين روزنه‌هاي ارتباطي به دنياي خارج خود هستند. دريا از ديدگاه نظامي و تجاري، نقش بسيار مهمي در قدرت و توانايي كشورها در دستيابي به فرصت‌ها و امكانات در همه زمينه ها ايفا مي كند. دستيابي به قدرت و سيادت دريايي مي‌تواند كشورها را در حفظ و امنيت مرزها و نيز بالا بردن توان اقتصادي وسياسي ياري نمايد. اين مسئله موجب گرديده تا كشورهايي كه به آبهاي آزاد دسترسي داشته و يا داراي مرز آبي مشتركي با ديگر كشورها هستند، در جهت رسيدن به قدرت و سيادت دريايي تلاش نمايند و در اين راستا برنامه‌ريزي‌هاي عظيم و منسجمي پيش‌بيني نموده و در حال اجرا دارند. با وجود منابع حياتي و اقتصادي كلان جمهوري اسلامي ايران در آبهاي خليج‌فارس، درياي عمان و درياي خزر، به سهولت مي‌توان دريافت كه چه قدرتهاي مجهزي در حال و آينده منافع حياتي كشورمان را در دريا تهديد مي‌كنند و اگر يك قدرت دريايي كارآمد در منطقه، كه كليه عوامل مؤثر در شكل‌گيري آن‌را نيز در اختيار داريم، ايجاد نكنيم، قطعاً كشور از نظر امنيت، اقتصاد، توسعه، ثبات و رفاه عمومي به شكل جدي در معرض خطر قرار خواهد گرفت. لذا به لحاظ حفظ منافع و دفاع از آبها و مرزهاي دريايي كشور، داشتن يك نيروي دريايي مقتدر و كارآمد ضروري مي‌باشد. در اين مقاله سعي گرديده عوامل مؤثر در شكل‌گيري جمهوري اسلامي ايران به يك قدرت دريايي در منطقه و نقش نيروي دريايي در حفظ و حراست از اين قدرت مورد بررسي قرار گيرد.