معيارها و شاخص‌هاي نظام ارزيابي عملكرد كاركنان با استفاده از رويكرد 360 درجه‌اي در سازمان‌ها

The Criteria and Indices of Performance Evaluation System Using a 360 Degree Approach in the Organizations

در هر سازماني نياز به كنترل و لزوم آمادگي سازمان براي مواجهه با تهديدات و استفاده از فرصت‌هاي آينده بسيار ضرورت دارد. امروزه شركت‌ها و سازمان‌ها، به دليل پيوستن به سازمان تجارت جهاني، نقش بسيار خاصي دارند و لزوم موفقيت در اين نقش، بررسي نقاط ضعف و قوت سازمان، تهديدات و فرصت‌هاي محيطي و بر آن مبنا، چيدن راهبردهاي مربوطه را ضرورت مي‌دانند. براي اينكه سازمان‌ها بتوانند به اهداف مورد نظر نائل ‌شوند و به دليل اهميت نيروي انساني، به عنوان مهمترين منبع سازماني كه مي‌تواند عامل ايجاد مزيت رقابتي غيرقابل جانشين شود، درصددند تا در جهت ايجاد نظام ارزيابي عملكرد اقدام نمايد. در اين مقاله سعي شده است تا شاخص‌هاي ارزيابي عملكرد كاركنان و ارزيابي آنان با روشي مناسب بررسي شود تا با ارائه معيارها و شاخص‌هاي مناسب، زمينه طراحي و اجراي صحيح يك نظام ارزيابي مناسب آماده‌ گردد. در مدل مفهومي اين پژوهش، معيارهاي ارزيابي عملكرد شامل معيار داده مدار، معيار عملكرد (ستاده مدار)، معيار رفتار مدار، معيار ارزش‌مدار، معيار كارآفرين مدار، معيار توسعه مدار، معيار مشتري‌مدار مي‌باشند كه هر يك از اين معيارها شامل چندين شاخص هستند. در اين مطالعه ميزان ضرورت و اهميت هر يك از عوامل شناسايي شده جهت ارزيابي، از صاحب نظران در سازمان‌هاي مختلف (15سازمان خصوصي و دولتي) سؤال گرديد. نتيجه به دست آمده حاكي از تأييد تمامي عوامل جمع‌آوري شده بود و در مجموع استفاده از رويكرد 360 درجه‌اي را تحكيم مي‌بخشد.

Control and preparedness to face threats and taking advantage of future opportunities is very necessary in every organization. Joining the World Trade Organization has given the organizations and companies an important role, therefore their success depends upon and investigation of weaknesses, strengths, threats and opportunities and formulating the related strategy. In order for the organization to achieve its goals, human force is an irreplaceable resource in creating a competitive advantage and organizations and companies intend to plan and execute a suitable performance evaluation system. This paper tries to investigate the performance evaluation indices through a suitable method and make grounds for the correct planning and execution of a suitable evaluation system by means of presenting appropriate criteria and indices. In the conceptual model of this research, the performance evaluation criteria include the input-based, the output-based, the behavior-based, the value-based, the entrepreneur-based, the development-based and the customer-based criteria, each of which include several indices. Experts in 15 state and private sector organizations were questioned on the necessity and importance of each of the identified elements. The results confirm the collected data and intensify the use of the 360 degree approach.