اثر مس نيترات بر برخي شاخص‌هاي خون بچه‌تاسماهي شيپ (Acipenser nudiventris)

(The effect of copper on some hematological indices in Ship sturgeon (Acipenser nudiventris

به­ منظور تعيين سميت حاد فلز سنگين مس بر برخي شاخص ­هاي خون تاسماهي شيپ، 120 قطعه ماهي در مجاورت غلظت­ هاي صفر(شاهد)، 1 ، 5 و 10 ميلي­گرم در ليتر نيترات مس (Cu(NO3)2) قرار گرفتند. در غلظت­ هاي 5 و 10 ميلي­گرم در ليتر همه ماهي­ ها بعد از 24 ساعت تلف شدند و فقط در گروه شاهد و تيمار 1 ميلي­ گرم در ليتر همه ماهي­ ها تا 96 ساعت زنده ماندند. نتايج نشان داد كه سطوح هموگلوبين (Hb) با افزايش غلظت مس و با گذشت زمان به ­طور معني ­داري افزايش يافت (0/05 > P). تعداد گلبول­هاي قرمز (RBC) در غلظت­ هاي 5 و 10 ميلي­ گرم در ليتر در 24 ساعت كاهش معني­ داري نشان داد (0/05 > P). درصد هماتوكريت (Hct) از 3/4 ± 22/33 درصد در تيمار شاهد به 4/4 ± 45 درصد در غلظت 10 ميلي­ گرم در ليتر مس در 24 ساعت افزايش يافت (0/05 > P). تعداد گلبول­هاي سفيد (WBC) كاهش معني­ داري نسبت به گروه شاهد داشت (0/05 > P). حجم متوسط گلبول قرمز (MCV) از 5/3 ± 148/6 فمتوليتر در گروه شاهد به 1 ± 274 فمتوليتر در غلظت 10 ميلي­ گرم در ليتر در 24 ساعت رسيد (0/05 > P).ميانگين هموگلوبين ذره­اي (MCH) در گروه شاهد 20 ± 31/8 گرم در دسي­ ليتر بود و به 30 ± 50/4گرم در دسي­ ليتر در تيمار 10 ميلي­گرم در ليتر در زمان 24 ساعت رسيد (0/05 > P). ميانگين غلظت هموگلوبين ذره­اي (MCHC) به بيشترين ميزان(4/9 ± 50/03 پيكوگرم) در تيمار 1 ميلي­ گرم در ليتر در زمان 96 ساعت رسيد. تعداد لنفوسيت­ ها از 1 ± 62/66 درصد در گروه شاهد به 1/2 ± 70 درصد در تيمار 5 ميلي­گرم در ليتر در زمان 24 ساعت كاهش در غلظت 1 ميلي­گرم در ليتر ب ­طور معني­ داري افزايش (2/5 ± 82 درصد) در زمان 48 ساعت داشت (0/05 > P). تعداد مونوسيت­ ها از 1/5 ± 3/66 درصد در گروه شاهد به كمترين ميزان (0/5 ± 0/66 درصد) در تيمار 1 ميلي­گرم در ليتر رسيد (0/05 > P). از نتايج تحقيق انجام شده مي ­توان دريافت كه گرچه مس يك فلز ضروري براي انجام بسياري از فرآيندهاي فيزيولوژيكي است؛ ولي غلظت بيش از حد مجاز آن اثرات سمي شديدي بر بچه­ ماهي شيپ نشان داد.

To study the effect of copper toxicity on some hematological indices of Acipenser nudiventris, a group of 120 fish were exposed to different concentrations of copper nitrate (Cu(NO3)2) (0, 1, 5, 10 mg/lit). The results showed that the level of hemoglobin (Hb) was increased with the increase in the concentration of copper and also time (P < 0.05). For the concentrations of 5 and 10 mg/lit, the numbers of red blood cells (RBC) were considerably reduced after 24 hours (P < 0.05). After 24 hours, the percent of hematocrit (Hct) was increased and the number of white cells (WBC) was decreased, and the volume of red blood cells (MCV) was considerably increased for all concentrations (P < 0.05). The average of hemoglobin concentration (MCHC) did not change and was the same in all concentrations after 24 and 48 hours (P ≥ 0.05) but was increased considerably after 72 and 96 hours (P < 0.05). The average of hemoglobin concentration (MCH) was increased considerably in 10 mg/lit concentration after 24, but was increased considerably in 1 mg/lit after 72 and 96 hours (P < 0.05). The results of differentiation counting of leucocytes showed that with increase in copper concentration and time, the number of lymphocytes in the 5 and 10 mg/lit concentrations were decreased considerably after 24 hours, but were increased in 1 mg/lit concentration after 48 hours (P < 0.05). The number of monocytes was considerably decreased after 24 and 48 hours in all concentrations, but was considerably increased in 1 mg/lit after 72 hours (P < 0.05). The number of eutrophil was considerably increased in 5 and 10 mg/lit after 24 hours, but was considerably decreased in 1 mg/lit after 48 and 72 hours (P < 0.05). The study showed that although the copper is an essential element for most of physiologic processes but it showed severe toxic effects on the Acipenser nudiventris