بررسي شيوع و عوامل خطرزا در ايجاد دردهاي اسكلتي - عضلاني در دندانپزشكان شاغل شهر تبريز

Prevalence and Risk Factors of Musculoskeletal Disorders among Dentists in Tabriz

زمينه و اهداف: اختلالات اسكلتي عضلاني به ويژه در ناحيه گردن و اندامهاي فوقاني از عوارض شايع شغلي در بين دندانپزشكان است. ازاين رو، هدف از اين مطالعه تعيين شيوع اختلالات اسكلتي ـ عضلاني و عوامل خطرزاي مرتبط با آن در دندانپزشكان شاغل شهر تبريز بوده است. روش بررسي: از طريق پرسشنامه اي كه توسط خود فرد تكميل مي شد و شامل اطلاعاتي در زمينه روش زندگي و شغلي و محل و مشخصات درد بود، مجموعاً 97 دندانپزشك تحت بررسي قرار گرفتند، سپس توصيف داده ها، ارتباط با يكديگر و ارتباط متغيرهاي كيفي موجود در پرسشنامه مورد تجزيه وتحليل آماري قرار گرفت. يافته ها: در اين مطالعه، 85/7 درصد دندانپزشكان زن و 63/2 درصد دندانپزشكان مرد از مشكلات اسكلتي ـ عضلاني شاكي بودند و رابطه معني داري بين جنس و وجود درد در اين مطالعه پيدا شد (0/05>p). در بين 97 دندانپزشك مورد بررسي تنها 32% هيچ گونه مشكل اسكلتي عضلاني را گزارش نكردند. به طور كلي، شايع ترين علامت، درد ناحيه گردن (66/6% در مردان و 60/4% در زنان) بود و پس از آن كمر درد در مردان (22/9%) و درد ناحيه مچ دست در زنان (50%) در رده دوم قرار داشت. در اين مطالعه علايم موجود ارتباط آماري معني داري با مدت اشتغال به كار، ساعات كار در طول هفته و دست غالب نشان ندادند. همچنين مجموعاً، 11/3 درصد موارد در اثر بروز مشكلات اسكلتي ـ عضلاني مجبور به ترك موقت كار شده بودند. نتيجه گيري: دندانپزشكان معمولاً از دردهاي اسكلتي ـ عضلاني شكايت داشتند. در طي كار دندانپزشكان با وضعيت هاي كاري نامناسب و طولاني مدت، بار عضلاني استاتيك زياد در ناحيه گردن، پشت و اندامها مواجهند كه اين حالات باعث افزايش احتمال بروز مشكلات مي شود. بنابراين به نظر مي رسد افزايش تغيير وضعيت هاي كاري به طور متناوب و كاهش فعاليت عضلاني استاتيك، در كاهش احتمال خطر بروز مشكلات اسكلتي ـ عضلاني دندانپزشكان موثر باشد.

Background and Objectives: Work - related musculoskeletal disorders, particularly on the neck and upper limbs, are common among dentists. The aim of this study was to determine the prevalence of musculoskeletal disorders in dentists who practice in Tabriz and risk factors associated with these symptoms. Materials and Methods: A total of 97 dentists were participated in this cross-sectional study. All the participants were interviewed using a self- administered questionnaire containing data on occupational, life-style and presence site and characteristics of pain. Then the data were gathered and the prevalence of the mentioned parameters and the relationship between the qualitative variables in the questionnaire were analyzed statistically. Results: The results of this study revealed that 63.2% out of men and 85.7% out of women had musculoskeletal disorders and there was a significant difference between male and female dentists in this regard (p=0.05). However 32% out of the participants had no pain. On the whole, the most common symptoms were neck pain (66.6% in women and 60.4% in men), followed by back pain (22.9%) in male and wrist pain (50%) in female dentists. In this study musculoskeletal disorders did not show any statistically significant association with employment time and weekly working hours and dominant hand. In 11.3% out of participant, these symptoms led to work off. Conclusion: Within the limits of this study it can be concluded that the musculoskeletal troubles have a high frequency among the dentists. Dentists usually remain on a prolonged uncomfortable postures and high static muscle load in the neck and back and extremities such as neck flexion and arm abduction etc. which may imply a risk for development of the troubles. Thus we presume that the avoidance of prolonged unsuitable positions and postures will decrease static muscle activity and the risks of occupational musculoskeletal disorders for dentists.