پارامترهاي زيستي كفشدوزك Hippodamia variegata روي شته باقلا Aphis fabae در شرايط آزمايشگاهي

Life table parameteres of Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae) on Aphis fabae (Hom.: Aphididae) under laboratory condition

پارامترهاي زيستي كفشدوزك (Hippodamia variegata (Goeze به منظور حمايت و استفاده ازآن دركنترل بيولوژيك بررسي شد. براي اين منظور10 جفت كفشدوزك نر و ماده به طور مجزا در ظروف پلاستيكي به ابعاد 23×11×6 سانتيمتر، در اطاقك رشد با دماي1± 25 درجه سانتيگراد، رطوبت نسبي 5±65 درصد ودورهنوري 16ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي قرار داده شدند و روزانه مورد بررسي قرار گرفتند. با استفاده از نتايج باروري روزانه و ميزان بقاي هرحشره، جدول باروري و بقا تشكيل گرديد. بر پايه دو متغيير سن (x) و نسبت بازماندگان در فاصله سني x تاx+1 ، پارامترهاي جدول زندگي از قبيل تغييرات نرخ بقا lx ، مرگ و مير ويژه سني qx و اميد زندگيex محاسبه شد. نتايج به دست آمده از جدول بقا نشان داد كه تمام كفشدوزك هاي ماده تا روز سيام زنده مانده و بقاي صددرصد داشتند. با گذشت زمان و افزايش طول عمر كفشدوزك، ميزان بقا سير نزولي پيدا كرد تا اينكه در روز هفتادم آخرين حشره ماده نيز تلف شد. بيشتر تخم ها در نيمه اول عمر كفشدوزك گذاشته شدند و هرچه بر سن كفشدوزك اضافه شد تعداد تخمهاي گذاشته شده كاهش يافت. نتايج بهدست آمده توانايي كفشدوزك را در كنترل شته ها نشان داد. متوسط تعداد نتاج ماده هر ماده در روزmx 1/01 ± 7/4 عدد بود، بيشترين ميزان توليد ماده در اوايل تخم ريزي 28 عدد در روز بود كه به تدريج با افزايش سن، ميزان تخم ريزي و توليد افراد ماده كاهش يافت، به طوريكه در اواخر دوره تخمريزي (روز55) ميزان توليد افراد ماده به صفر رسيد. ميانگين تعداد تخم در طي دوره باروري هر كفشدوزك 53/53 ± 943/90 عدد و متوسط دوره قبل از تخمريزي 0/13±6/20 روز بود. نرخ توليد مثل خالص ro 509، نرخ ذاتي افزايش جمعيت rm 0/287، طول مدت هر نسل 21/7 روز و مدت زمان دو برابر شدن جمعيت 2/4 روز تعيين گرديد. همچنين ميانگين طول عمر حشرات كامل 3/37 ± 55/5 روز بود.

In this study, life table parameters of the lady beetle Hippodamia variegata Goeze on Aphis fabae Scopoli were studied under laboratory condition. Ten pairs of male and female adults of the lady beetle were released into a cage (6×11×23 cm) separately. Experiments were carried out in a growth chamber at 25±1oc, 65±5 RH and 16:8(L:D) photoperiod. Parameters including age (x) and surviving from birth to exact ages (x) were used for calculation of life table parameters such as number of survival (lx), age specific mortality (qx) and life expectancy of the lady beetle (ex). The most basic life table (Fecundity subtable) parameters such as number of female produced (mx), Intrinsic rate of increase (rm), Net reproductive rate (Ro), mean generation time (T) and Doubling time (DT) were also calculated. Results revealed high potential of lady beetle to control Aphis fabae Lady beetles survived 31- 70 days. Age specific mortality (qx) began at 30th day and the highest rate of this parameter was observed at 69th days. Life expectancy was 51.02 at the initiation of development. Mean fecundity was 943.9 ± 53.53 eggs and sex ratio was 0.7. Intrinsic rate of natural increase, net rproductive rate, mean generation time and doubling time were estimated 0.287 female/female/day, 509 female/generation, 21.7 and 2.4 days, respectively.