بررسي تأثير آموزش بر رفتارهاي پيش‌گيري كننده از اختلال رشد كودكان در مادران داراي كودك يك تا پنج سال: بر اساس كاربرد مدل اعتقاد بهداشتي

The Effect of Education on Preventive Behaviors of Failure to Thrive in Mothers with Children Aged One to Five Years: Applied Health Belief Model

زمينه و هدف: اختلال رشد يكي از مشكلات شايع و مهم بهداشتي در دوران كودكي مي باشد. پژوهش حاضربا هدف تعيين تأثير آموزش بر رفتارهاي پيش‌گيري كننده از اختلال رشد كودكان در مادران بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي صورت گرفت. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع مداخله‌اي است كه در آن 100 نفر از مادران داراي كودك يك تا پنج سال شر كت داشته‌اند(نمونه‌ها به دو گروه مورد و شاهد، هر كدام 50 نفر، تقسيم شدند). نمونه‌گيري به صورت تصادفي ساده انجام گرفت. روش گردآوري اطلاعات، پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي و چك ليست عملكرد بود. سپس آموزش براي گروه مورد در طي يك ماه انجام شد و 3 ماه پس از آموزش، اطلاعات گردآوري گرديد و با نرم افزارSPSS نسخه 20 تجزيه و تحليل شد. علاوه بر آزمون‌هاي آمار توصيفي از آزمون مجذور كاي، آزمون تي زوجي و آزمون تي مستقل استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين سني مورد و شاهد به ترتيب 51/5±98/29 و 30/5±35/28 سال بود. ميانگين سن كودكان به ترتيب 14/13±31/23 و 01/14±55/27 ماه بود. قبل از مداخله آموزشي بين دوگروه اختلاف معني‌دار نبود و ميانگين نمره شاخص‌ها در گروه مورد قبل از مداخله بدين صورت بود: آگاهي، 24/14±87/31؛ حساسيت، 86/5±23/64؛ شدت، 34/9±41/64؛ منافع، 79/6±75/61؛ موانع، 14/8±91/67؛ خود كارآمدي، 87/7±00/68؛ راهنماي عمل، 82/6±53/44 و عملكرد، 77/9±00/70. پس از آموزش، اختلاف معني‌داري در همه متغيرهاي ذكر شده بين دو گروه ايجاد شد. نتيجه‌گيري: بر طبق نتايج، آموزش مبتني بر مدل اعتقاد بهداشتي جهت ارتقاء رفتارهاي پيش‌گيري كننده از اختلال رشد توصيه مي‌گردد.

Background: One of the common and important health problems is failure to thrive in childhood. The purpose of this study was to determine the effect of education on preventive behaviors of failure to thrive in mothers with children based on health belief model. Materials and Methods: This study is an interventional one in which 100 mothers with children one to five years involved (samples divided into two case and control groups, each of 50) sampling was done by a simple random method. For collecting information, a researcher-made questionnaire based on the health belief model and performance check list were used. Then, case group was trained for one month. 3 months after training, data were gathered and analyzed by Spss20 software. In addition to descriptive statistics, tests such as Chi-square, paired t-test and independent T-test were used. Results: The mean age of case and control was 29.98±5.51 and 25.35±5.30 years old, respectively. The average age of children was 23.31 ± 13.14 and 27.55 ± 14.01months, respectively. Before the intervention, no significant difference was seen between groups. The average score in case group before intervention was as: knowledge(31.87±14.24), perceived susceptibility(64.23±5.86), perceived severity(64.41±9.34), perceived benefits(61.75±6.79), perceived barriers(67.91±8.14), self-efficacy(68.00±7.87), cues to action(44.53±6.82) and action(70.00±9.77). However, after the intervention, significant differences between groups in all variables were obserred. Conclusion: According to the results, education based on health belief model is recommended for promoting preventive behaviors of failure to thrive.