بررسي فنولوژي رشد ارقام مختلف سويا بعد از برداشت برنج در گيلان

Study on growth phenology of soybean cultivars after harvesting of rice in Guilan province

كشت دوم محصولات زراعي يكي از راهكارهاي مورد توجه در افزايش بهره‌وري در كشاورزي مي‌باشد. به منظور افزايش بهره‌وري شاليزارهاي گيلان از طريق استفاده بهينه از زمين در واحد زمان، اقدام به ارزيابي كشت تناوبي برنج وسويا شد. در اين آزمايش برنج به عنوان گياه اصلي و سويا به عنوان گياه دوم كشت شدند. قبل از برداشت برنج، اقدام به خزانه‌گيري سويا و توليد نشاء سويا شد. بلافاصله پس از برداشت برنج و آماده‌‌سازي بستر شاليزار براي كشت دوم، نشاء هفت رقم سويا در بلوك‌هاي مربوطه كاشته شد. صفات هفت رقم سويادر قالب طرح پايه بلوك‌هاي ‌كامل تصادفي و در سه تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. طي انجام اين مطالعه، مراحل رشدونمو رويشي و زايشي گياهچه‌ها و بوته‌هاي سويا از زمان كاشت دانه در خزانه تا برداشت محصول (در زمين اصلي) مورد بررسي قرار گرفت. براساس نتايج بدست آمده بيشترين تلفات خزانه، كمترين عملكرد دانه، كمترين ارتفاع بوته، بيشترين زردي ناشي از آب ماندگي در پاي بوته‌ها و كمترين ارتفاع اولين غلاف در هر بوته مربوط به رقم SRF بود. كمترين تلفات گياهچه هاي سويا در خزانه مربوط به رقم ويليامز (با 96/6 درصد بوته سالم) بود. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌هاي جانبي و عملكرد دانه در سطح 1% و صفات ارتفاع اولين غلاف و تعداد دانه در هر بوته در سطح 5% داراي اختلاف معني دار بين ارقام مورد آزمايش بودند. مقايسه ميانگين داده‌هاي مربوط به عملكرد دانه نشان داد كه ارقام پشم باقلا و L11داراي بيشترين عملكرد دانه به ترتيب 194/5 و 196/1 گرم در مترمربع بوده‌اند درحالي كه رقم SRF كمترين عملكرد را به خود اختصاص داد.

Intercropping of agricultural crops is one of the proper approaches for increasing of agriculture efficiency. To achieve this purpose in Guilan rice lands, sequential cropping of rice and soybean was assessed. In this experiment, rice as a main crop and soybean as a second crop were planted. Soybean seeds were sown and production of soybean transplants carried out before rice harvesting. Immediately after rice harvesting and preparation of rice land to plant the second crop, transplants of seven cultivars of soybean planted in related blocks. Traits of soybean cultivars assessed by randomized completely block design in three replications. Vegetative and reproductive stages of soybean transplants and plants studied from sowing date to harvesting time. Based on the results, maximum transplants death, minimum seed yield, minimum plant height, maximum chlorosis due to deep water at base of the plants and minimum height of first sheath per plant related to SRF cultivar. Minimum transplants death in soybean nursery related to William's cultivar with 96.6 % safe plant. Plant height, lateral foliage number and seed yield traits had significant difference at confidence level of 0.01, while height of first sheath and seed numbers per plant had significant difference at confidence level of 0.01among soybean cultivars. Results showed that Pashm-Baghala and LI, cultivars had maximum seed yield (194.5 and 196.1 gr/m2), while SRF cultivar had minimum yield.