اثر دور آبياري، باكتري هاي محرك رشد و اسيد هيوميك بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم رقم كوير

Effects of irrigation intervals, plant growth promoting Rhizobacteria and humid acid on yield and yield components of wheat (Kavir cultivar

به منظور بررسي اثر دور آبياري، اسيد هيوميك و باكتري­هاي محرك رشد (ازتوباكتر، آزوسپيريلوم و سودوموناس) بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم رقم كوير، آزمايشي در سال زراعي 90 - 1389 به صورت اسپيلت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك­هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در فشافويه (حسن آباد) اجرا شد. فاكتور اصلي (آبياري) در سه سطح (آبياري بر اساس 80، 120و 160 ميليمتر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A) و اسيد هيوميك و مخلوط باكتري­هاي محرك (ازتوباكتر، سودوموناس و آزوسپيريلوم) هر يك در دو سطح عدم كاربرد و كاربرد به صورت فاكتوريل در نظر گرفته شدند. نتايج حاصل نشان داد كه تنش خشكي عملكرد دانه را به طور معنيداري كاهش داد كه اين كاهش با توجه به نتايج آزمايش، احتمالاً از طريق كاهش تعداد دانه در سنبله مي باشد. همچنين تنش خشكي باعث كاهش معنيدار عملكرد بيولوژيك شد. كاربرد باكتريهاي محرك رشد به طور معنيداري عملكرد دانه و درصد شاخص برداشت را تحت تأثير قرار داد. از سوي ديگر در شرايط تنش شديد (آبياري بر اساس 160 ميليمتر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A) كاربرد اسيد هيوميك باعث افزايش معنيدار عملكرد بيولوژيك و تعداد سنبله در واحد سطح شد. با توجه به نتايج اين آزمايش، باكتريهاي محرك رشد و اسيد هيوميك بهعنوان دو نوع كود زيستي ميتوانند تا حدي براي كاهش اثرات منفي ناشي از تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم مورد استفاده قرار گيرند.

The effect of irrigation intervals, humic acid and plant growth promoting Rhizobacteria (Azotobacter, Azospirillum pseudomonas) was studied on yield and yield components of wheat (Kavir cultivar) in Fashafuyeh region, Iran in 2010-2011. Experiment was carried out as split factorial based on a randomized complete block design with four replications. Main Factor was irrigation at three levels (irrigation after 80, 120 and 160 mm evaporation from class A evaporation pan) and humid acid and plant growth promoting Rhizobacteria at two levels of application and non-application were considered as sub-factors. The result indicated that water stress significantly decreased seed yield duo to a decreased seed numbers per spike. Water stress also decreased biological yield, significantly. Application of plant growth promoting Rhizobacteria significantly effected seed yield and harvest index percentage. Besides, application of humid acid increased spike number per unit area and biological yield in high stress condition (irrigation after 160 mm evaporation from class A evaporation pan). According to the results, application of plant growth promoting Rhizobacteria and humid acid as two important biological fertilizers can reduce inverse effect of water deficit stress on yield and yield components of wheat.