مشاركت اجتماعي آنلاين و توسعه اجتماعات محلي در ايران

Online Civic Participation and Development of Local Communities in Iran

طرح مسئله: اين مقاله ضمن مروري بر رسانه هاي شهروندي به نسل چهارم از نظريه هاي ارتباطات توسعه مي پردازد كه تاكيد آن ها بر «ارتباطات مشاركتي» است. در اين دسته از نظريه ها به جاي دسترسي شهروندان به رسانه ها، مشاركت و كنش گري آنان در ارتباطات محوريت دارد. به اين ترتيب ايجاد فضاهاي گفت وگويي از طريق رسانه ها و شكل گيري دموكراسي گفت وگويي در فرآيند ارتباطات اساس توسعه جوامع محلي به شمار مي آيند. در اين ميان شبكه هاي مجازي از ظرفيت هاي مناسبي براي تحقق اين وجه ارتباطات توسعه برخوردار هستند و مي توانند مشاركت شهروندان محلي را در فضايي بي مكان شكل دهند. «شبكه خويشاوندي فشاركي ها» كه موضوع مطالعه موردي در اين مقاله است، نمونه موفقي از رسانه هاي مجازي است كه با انديشه محلي توانسته است، جهاني عمل كند و توانايي هاي اين دسته از رسانه ها در توسعه را نشان دهد. روش: براي انجام اين پژوهش از موردپژوهي استفاده شده است اطلاعات از راه مصاحبه نيمه ساخت يافته با بنيان گزاران سايت و كاربران فعال آن و همچنين مشاهده مشاركتي از طريق شركت در نشست هاي خانوادگي در سال هاي 1388 و 1389 به دست آمده است. يافته ها: شبكه خويشاوندي فشاركي ها باعث توجه دوباره به هويت «فشاركي» و روستاي فشارك شده است و نه تنها افراد ميان سال بلكه جوانان عضو خانواده را به خود جذب كرده است. كاربران فعال سايت، در گفت وگوهاي فوروم سايت كه درباره مسائل مختلف روز و همچنين زمينه اي براي فعاليت اجتماعي در فضاي واقعي است، مشاركت مي كنند و مسئوليت هاي مختلف را بر عهده مي گيرند. فعاليت هاي مختلفي نيز حول محور اين سايت برگزار مي شود، از نشست سالانه خانواده فشاركي ها تا برگزاري تورهاي مذهب و سياحتي. نتايج: سايت اينترنتي شبكه خويشاوندي فشاركي ها نمونه اي از كاربرد اينترنت در توسعه جوامع محلي و تنظيم كاركردهاي سنتي آنها در دنياي جديد است. شبكه اي كه هم مبتني بر مشاركت اعضاست، هم فرآيندهاي دموكراتيك در آن برجسته است و با بهره گيري از مشاركت اعضاي فاميل به توسعه ارتباطات اجتماعي و ميان فردي، انسجام خانوادگي و توسعه فيزيكي روستا منجر شده است.

This paper reviews the citizen media and studies the fourth generation of communication development theories emphasizes on participatory communication. In this kind of theories the cibizen’s parbicipation and their activeness is the center of case instead of the public Accessibility of media. Therefore providing an opportunity for dialogue through media and providing dialogue Democracy in the process of communication is considered as the basis of development in the local communities. In order to achieve the goal of communication development، the virtual networks prove to be a potential source and can depict the cooperation of locals without any physical locations. The case study in the paper is Fesharaki Family Network which is a successful example of a virtual Media with the motto of "think locally and act globally". Which Showes the capability of this class of Medias in the development.