بررسي ابعادي از عملكرد شناخت اجتماعي در بيماران وابسته به مواد افيوني

Study of Social Cognition Impairment among Opiate Dependents

طرح مسئله: يكي از مشكلات عمده معتادين كه هم در زمينه سازي شكل گيري اعتياد و هم پس از ايجاد آن، در شكل گيري رفتار اجتماعي آنها ايفاي نقش مي نمايد عدم توانايي آنها در تحليل صحيح رفتارهاي ديگر افراد اجتماع و درك مناسب از مقاصد دروني آنها (اختلال در نظريه ذهن) مي باشد. در اين مطالعه سعي شده است تا با بكارگيري ابزارهاي سنجش نظريه ذهن، پاره اي از زير ساختهاي شناخت اجتماعي در معتادين به مواد افيوني در مقايسه با افراد سالم سنجيده شود. روش: آزمون هاي رايانه اي و فارسي شده چشم كوهن (خواندن ذهن از طريق چشم ها) و درك بروز احساسات (ساده و پيچيده) در صورت در دو گروه معتاد به مواد افيوني (50 نفر) (سن :8/4 ± 28/4) و سالم( 52 نفر) (سن : 9/5 ± 31) به همراه آزمونهاي شدت افسردگي بك و سنجش هوش ريون و پرسشنامه سنجش تكانشگري آيزنك از شركت كنندگان گرفته شد. گروه معتادين با پرسشنامه «شاخص شدت اعتياد» نيز سنجش شدند. يافته ها: در اين مطالعه ميانگين نمره آزمون صورت نيز در گروه معتادين به صورت معني داري پايين تر از گروه سالم است. آناليزهاي آماري چند عاملي مجموعه عوامل تاثيرگزار در نتايج آزمون هاي چشم و صورت نشان داد كه تنها تفاوت ميزان ضريب هوشي (در آزمون ريون) براي آزمون چشم ها و ميزان همدلي (در پرسشنامه آيزنك) براي آزمون صورت جزء عوامل تاثيرگذار (علاوه بر عامل مستقل اعتياد) در تفاوت نمره آزمون هاي چشم و صورت بين افراد معتاد و سالم بوده اند. نتايج: اين مطالعه نشان داد، توجه درمانگران و مداخله آنها در اختلالات شناخت اجتماعي بيماران دچار اعتياد مي تواند يكي از اهداف بازتواني شناختي براي كمك به بازگشت بيماران معتاد به جايگاه اجتماعي خود و ارتقاء رفاه اجتماعي آنها باشد. نتايج اين مطالعه مي تواند راهگشاي مطالعات آينده رفتاري و جهت دهنده در پروتكل هاي درمان و مداخلات روانشناختي در اعتياد باشد.

Objectives: Social cognition is composed of variety of processes that result in perception of self، others and social world. Theory of Mind (ToM) is the high level processing and analysis that organizes social cognition data by reflecting and projecting other mind states in self mind environment. Impairment in social cognition and ToM is one of the suspected problems of substance abusers، and play role in addictive behavior especially in social relations. In this study we tried to evaluate some aspects of ToM and Social Cognition among opiate addicts in comparison to normal group. Methods: We used Persian computerized version of Eyes Task (ET) and Facial Emotional Expression Recognition Task (FERT)، over 52 normal person and 50 opiate addicts referred to Iranian National Center for Addiction Studies (INCAS).We also use Beck Depression Inventory II (BDI-II)، Raven Progressive Matrices (RPM)، Eysenck Impulsivity Questionnaire -7 (EIQ-7) and Addiction Severity Index (ASI). Findings: We found that there is a significant difference in mean score of ET task and FERT between groups (p<0.01). Also there is significant difference in mean scores of RPM، BDI، and Impulsivity subscale of EIQ between groups. Using multivariate analysis for ET & FERT scores including all possible related variables revealed that there is significant effect for Addiction (group) and RPM (Intelligence quotient) score on ET score، and Addiction & Empathy on FERT score. Conclusion: In this study opiate abusers showed significant impairment in some aspects of social cognition in relation to normal group with fixation and matching of other related variables. Results of this study should be concluded with respect to other cognitive deficits correlated to opiate abuse and brain areas involved coordinately in response inhibition، risky decision making، emotional processing and social cognition. Basic and clinical implication of "impaired social cognition" should be considered in therapeutic interventions for opiate dependents.