بهره‌ هايِ متقابلِ نقد ادبي و نقد موسيقايي در حوزه آثارِ مكتوب: مطالعۀ موردي: «موسيقي شعر» و «پيوند شعر و موسيقي»

Mutual Interests of Literary Criticism and Musical Criticism in the Field of Written Works: A Case Study: "Music of Poetry" and "The Association of Poetry and Music"

پيوند ادبيات و موسيقي بيش از همه در حوزه‌ هايِ موسيقيِ‌ آوازي و موسيقيِ شعر نمود پيدا كرده ‌است. آثارِ مكتوبِ جديد در حوزۀ ادبي ـ موسيقاييِ و پيوند شعر و موسيقيِ آوازي افزون ‌بر «معادل ‌يابي‌» هايِ متريك و ريتميك اوزانِ شعرِ فارسي با موضوع‌ هاي جديدي مواجه شده كه نقد ادبي از بررسيِ آن ‌ها دور مانده ‌است. از‌ سويِ ‌ديگر، «موسيقيِ شعر» با بن ‌مايۀ فرماليستي، در دهه ‌هايِ اخير، معيارهايِ زيباشناسانه ‌اي در نقد و بررسي شعرِ فارسي ارائه كرده و از اصطلاحات موسيقايي هم‌ چون موزيكاليته، هارموني، و اركستراسيون بهره برده ‌است. حال‌‌ آن‌ كه، نقد موسيقي دربارۀ آثارِ مكتوبِ «موسيقيِ شعر» تا حد بسياري سكوت كرده ‌است. پيچيدگي و كمبود منابعِ نظريِ نقد و موانع روان ‌شناختي و جامعه ‌شناختي آن از دلايل انفعالِ نقد ادبي و موسيقايي در اين حوزه ‌ها بوده است. يافته ‌هاي اين مقاله نشان مي ‌دهد لفظ موسيقي در موسيقيِ شعر با تعريف موسيقي ‌شناسان مغاير ‌است. اين يافته ‌ها هم ‌چنين روشن مي‌ كند كه بررسيِ آثارِ مكتوبِ «پيوند شعر و موسيقيِ آوازي» مي ‌تواند به رشد و توسعۀ ديدگاه ‌هايِ تازۀ عروضي در حوزۀ نقد ادبي كمك شاياني كند. نتايج پژوهش حاضر به ‌منزله مطالعه ‌اي بين ‌رشته ‌اي حاوي پيشنهادهايي براي شناخت و افزايشِ بهره ‌هايِ متقابلِ نقد ادبي و نقد موسيقايي است كه مهم ‌ترين آن پيشنهاد تشكيل گروه مطالعاتي و برگزاريِ همايش‌ هايي با محوريت «نقد شعر و موسيقي» است.

The association between Literature and Music is represented mostly in Vocal Music and the music of poetry. It is notable that the new compiled written works in the literary-musical field of “poetry and vocal music association” has encountered new issues rather than finding equivalence for metric and rhythmic prosodic meters of Persian poetry which literary criticism has remained far from studying them. On the other hand, in recent decades, “Music of Poetry” concept with the formalist theme has suggested aesthetical criteria in studying and criticizing Persian poetry, and it has benefited from musical terms such as musicality, harmony, orchestration, etc. while musical critique has not presented any comment on written works of "music of poetry". Complexity and scarcity of theoretical sources of critique, its psychological and sociological obstacles are the reasons for the literary and musical criticism passivity in these areas. The findings of this article indicate that the term music in "Music of Poetry" is contrary to its definition by musicologists. They also represent that the study of written compiled works of “poetry and vocal music association” can considerably help to develop and extend new prosodical perspectives in the field of literary criticism. The results of this research as an interdisciplinary study include some suggestions for identifying and increasing the mutual interests of literary and musical criticisms that the most important of which is a proposition to form study groups and hold conferences on " Criticism of Poetry and Music".