محمدتقي غياثي و نقد نو

Mohammad Taghi Ghiasi and New Criticism

محمدتقي غياثي در زمره نخستين كساني جا مي ‌گيرد كه تلاش كرده است با نگارش چندين كتاب در درازناي سه دهه فارسي زبانان را با نقد نوي فرانسوي آشنا كند. از همين رو، او نقش انكارناپذيري در شكل دهي برداشت نخستين ايرانيان، به ‌ويژه در محيط علمي و دانشگاهي، نسبت به اين جريان داشته است. او در روند اين كوشش گاه خود را مترجم و گاه پژوهشگر و حتي نويسنده هم به ‌شمار آورده است، گرچه بايد نقش او را در تمامي كتاب ‌هايش بيشتر به ترجمه نوشته هاي نويسندگان فرانسوي زبان خلاصه كرد. نوشته پيش رو بر اين باور است كه به مرور زمان از كيفيت كار و كوشش غياثي در گستره ياد شده كاسته شده است. اين روند نزولي تا بدانجا پيش رفته كه گاه غياثي تصويري نادرست، گنگ و حتي گمراه كننده از برخي جريان ‌هاي نقد نو به هم سخنانش نشان داده است. ترديدي نيست كه خاستگاه چنين تصوير مخدوشي از نقد ادبي را نخست بايد در نبود وفاداري برگردان او به نوشته هاي فرانسوي و ايجاد دگرگوني هاي بنيادين در آنها جست. همچنين خواننده فارسي ‌زبان با متن هايي روبرو مي شود كه نه با نام «كتاب هاي» غياثي هم خواني دارند و نه با درآمدهايي كه او براي آن ها نگاشته است.

By writing several books during three decades, Mohammad Taghi Ghiasi can be said to stand among those who have tried to make the Persian speaking community acquainted with the French New Criticism. He has thus had an undeniable role in creating the Iranians' first reception of this movement, particularly, in the context of universities. In so doing, he has introduced himself a translator, a researcher, and even a writer although in most of his books, he is no more than a translator of works of French authors. The present study is on the belief that the quality of Ghiasi's work in this domain has been progressively declining. This falling trend has gone so far that he has sometimes provided his audience with an incorrect, vague and even misleading image of some new movements in criticism. The origin of such distorted image of literary criticism can be found in his lack of loyalty in translating French texts and in introducing fundamental changes in them. The Persian speaking reader also faces texts which have little similarity with Ghiasi's so-called "books" and the introductions he has written to them.