سنجش سازه‌هاي نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده در خصوص رفتارهاي تغذيه‌اي پيشگيري‌كننده از كم‌خوني در زنان باردار شهر اراك در سال 1396

The Assessment of the Theory of Planned Behavior Structures on Nutritional Prophylactic Treatment of Anemia in Pregnant Women of Arak City in 2018

زمينه و هدف: فقر آهن يكي از شايع‌ترين مشكلات تغذيه‌‌‌‌‌‌اي دوران بارداري است. اين مطالعه با هدف سنجش سازه‌هاي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده در خصوص رفتارهاي تغذيه‌‌‌‌‌‌اي پيشگيري‌كننده از كم‌خوني فقر آهن در زنان باردار شهر اراك انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي بر روي 199 زن باردار شهرستان اراك به صورت نمونه‌گيري تصادفي ساده در سال 1396 انجام پذيرفت. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق‌ساخته روا و پايا و شامل اطلاعات دموگرافيك و سازه‌هاي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده بوده است. به‌منظور تعيين مهم‌ترين سازه‌هاي پيشگويي‌كننده رفتار زنان باردار از مدل چند متغيره رگرسيون خطي استفاده شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج اين مطالعه، ميانگين سني مادران 1/5±81/28 سال، ميانگين هفته بارداري 9/8±04/28 هفته و فاصله بارداري با حاملگي قبلي 9/3±18/5 سال بود. ميانگين و انحراف معيار نمره نگرش 62/0±61/3، هنجار ذهني 74/0±60/3، كنترل رفتار درك‌شده 58/0±50/3، قصد رفتاري 61/0±49/3، عملكرد 76/0±55/3 و آگاهي 2/0±57/0 بود. مدل رگرسيون خطي نشان داد كه نمره عملكرد خانم‌هاي باردار به ازاي هر يك واحد افزايش در نمره نگرش و هنجارهاي ذهني و كنترل رفتاري درك‌شده به ترتيب 463/0، 343/0و347/0 بهبود ‌مي‌يابد. نتيجه‌گيري: نتايج به دست‌آمده حاكي از لزوم ارائه برنامههاي آموزشي در خصوص پيش‌گيري از كم‌خوني در زنان باردار با تأكيد بر سازه‌هاي نگرش، هنجار ذهني و كنترل رفتاري درك‌شده است و پيشنهاد مي‌شود در زمان طراحي مداخلات در جهت بهبود رفتارهاي تغذيه‌‌‌‌‌‌اي پيشگيري‌كننده از كم‌خوني در بارداري، سازه‌هاي نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده مورد توجه قرار گيرد.

Background and Aim: Iron deficiency is one of the most common nutritional problems during pregnancy. The purpose of this study was to assess the theory of planned behavior structures on nutritional prophylactic treatment of anemia in pregnant women of Arak city in 2018. Materials and Methods: This is a cross-sectional study that was carried out on 199 pregnant women in Arak city using simple random sampling in 2018. The data were gathered with valid and reliable researcher-made questionnaire including demographic information and the theory of planned behavior structures. The study was conducted to determine the most important predictive constructs of pregnant womens’ behavior using a multivariate linear regression model. Findings: The finding showed that mean age of mothers was 28.81 ± 5.1 years and the mean weekly gestation was 28.04 ± 8.9 weeks and the gestational interval with previous pregnancy was 5.18 ± 3.9 years. Mean±standard deviation of attitude score (3.61 ± 0.62), subjective norm (3.60 ± 0.74), perceived behavior control (3.50 ± 0.58), behavioral intention (3.49 ± 0.61), performance (3.55 ± 0.76) and awareness (0.57±0.2) were observed. Linear regression model showed that the performance score of pregnant women improved for each unit of attitude and subjective norms and perceived behavioral control, respectively, by 0.463, 0.343 and 0.347, respectively. Conclusion: The results emphasize the provision of educational programs on the prevention of anemia in pregnant women with an emphasis on attitudinal structures, mental norm, and perceived behavioral control. It is suggested that at the time of designing interventions to improve the prevention of anemia in pregnancy, the structures of the theory of planned behavior should be considered.