بررسي كيفيت بهداشتي هواي شهرستان زابل براساس شاخصAQI و محاسبه‌ي ميزان مرگ و مير ناشي از ريزگردها

A Survey on Health Quality of Air Based on AQI Index and Calculating Mortality Rate Caused by Dust in Zabol city

زمينه و هدف:امروزه پيامدهاي مختلف آلودگي هوا به­خصوص اثرات بهداشتي آن باعث شده است كه ارزيابي،نظارت و كنترل كيفيت هوا در تمام جوامع در رأس مسايل ملي مطرح شود. هدف اصلي اين مطالعه، تعيين كيفيت بهداشتي هواي شهرستان زابل براساس شاخص AQI در سال 1390 و ميزان مرگ و مير ناشي از ريزگردهابود. موادّ و روش­ها: اين مطالعه از نوع توصيفي ـ تحليلي و مقطعي مي­باشد. غلظت آلاينده­ هاي هوا شامل منوكسيد كربن، دي اكسيد گوگرد، دي اكسيد نيتروژن و ذرات معلق بوده كه طي سال 1390 با دستگاه BAM 1020 توسط سازمان محيط زيست زابل اندازه گيري شد. شاخص كيفيت هوا (AQI) ازطريق درون­يابي بين غلظت­هاي چهار آلاينده ­ي معيار، محاسبه گرديد. به ­منظور بررسي ميزان مرگ و مير ناشي از آلاينده ­ي مسؤول از مدل كامپيوتري AirQ2.2.3 استفاده گرديد. يافته­ ها: نتايج نشان داد كيفيت هواي شهرستان زابل در سال 1390، در 68 درصد روزهاي سال از حدّ استاندارد تجاوز نموده و با توجه به شاخص AQI، كيفيت هوا در 27 درصد روزها در وضعيت غير بهداشتي و در 6 درصد روزها در وضعيت خيلي غير بهداشتي بود و PM10 به عنوان آلاينده­ ي مسئول شهر زابل بوده است. همچنين تعداد پذيرش ­هاي بيمارستاني ناشي از بيماري­هاي تنفسي منتسب به PM10، 575 مورد، بيماري­هاي تنفسي 41 مورد و بيماري­هاي قلبي و عروقي227 مورد تعيين گرديد. نتيجه­ گيري: بررسي شاخص كيفيت هوا (AQI) در اين شهرستان نشان داد ماه­ هاي تير، امرداد و شهريور بيشترين ميزان PM10 را در دسته­ي"خيلي خطرناك" (401

Backgrounds: Today, the different consequences of air pollution especially on health effects caused to evaluate, monitor and control air quality as the most important national issues. The aim of this study was to determine the health quality of air in Zabol city based on AQI index and mortality rate caused by dust. Materials and Methods: This is a descriptive-cross sectional study. The concentration of air pollutants, including carbon monoxide, sulfur dioxide, nitrogen dioxide, suspended particles were measured by Zabol environmental department using BAM 1020 device in 2011.Air quality index was calculated by interpolation between four concentrations of criteria pollutants. In addition, AirQ2.2.3 computer model was used to determine the mortality rate caused by dust. Results: The results showed that air qualities in 68 percent of the days were exceeded from standard limit in 2011. According to AQI index, the air qualities in 27% and 6% of days in Zabol city were classified into unhealthy and very unhealthy categories, respectively. PM10 as pollutant was responsible for the pollutant of Zabol city. Furthermore, the number of admission rate in hospitals were 575, respiratory diseases 41 and cardiovascular diseases 227. Conclusions: A survey on air quality index (AQI) in July, August and September showed that the highest level of PM10 which classified in "very hazardous" (401