تدوين و ارزيابي برنامه اقدام هاي گروهي براي ارتقاي رابطه والد - نوجوان

Development and examination of group intervention package for promoting parent-adolescent relationship

بخش عمده اي از برنامه هاي اقدام گروهي براي مداخله بر روي رابطه والد- نوجوان تحت تاثير نظريه تفرد قرار دارند. اما نظريه پردازان دلبستگي بر اين باورند كه به سبب نقش والدين به عنوان پناهگاه امن، نياز به صميميت در اين دوره بيشتر مي شود، اما شكل آن تغيير مي كند. مساله اصلي پژوهش حاضر تفكيك دوره كودكي از نوجواني و توجه جدي به دلبستگي در دوره نوجواني است. از اين رو پژوهش حاضر با هدف تدوين و ارزيابي برنامه اقدام گروهي به منظورِ ارتقاي رابطه والد- نوجوان در قالب يك طرح تمام آزمايشي به اجرا درآمد. جامعه آماري شامل والدين نوجوانان منطقه شش شهر تهران بود كه از ميان آن ها يك مدرسه به صورت تصادفي انتخاب شد و از والديني كه مايل به شركت در طرح بودند، دعوت به عمل آمد و در نهايت 18 نفر در گروه آزمايش و 17 نفر در گروه كنترل به صورت تصادفي جاي گرفتند. ابتدا مقياس 21 سوالي رابطه والد- نوجوان (PARS) (حسيني، ثنايي، پورحسين، كراسكيان، 2016) در اختيار هر دو گروه قرار گرفت. سپس گروه آزمايش به مدت 9 جلسه 1/5 ساعته در معرض برنامه اقدام گروهي ارتقاي رابطه والد- نوجوان به عنوان متغير مستقل قرار گرفت و در پايان مجدداً هر دوگروه از لحاظ وضعيت رابطه والد- نوجوان مورد سنجش قرار گرفتند. درنهايت 25 نفر (13 نفر آزمايش و 14 نفر كنترل) وارد تحليل شدند. اجراي آزمون t مستقل و وابسته نشان داد كه فرضيه اصلي پژوهش مبني بر اينكه «برنامه اقدام هاي گروهي محقق ساخته براي ارتقاي رابطه والد- نوجوان» رابطه والد- نوجوان را ارتقا مي دهد، تاييد گرديد (0/01>p). در نتيجه، با توجه به مصاحبه كيفي با والدين و نوجوانان، برنامه اقدام گروهي ياد شده توانست به خوبي رابطه والد- نوجوان را ارتقا دهد.

The majority of group action plans for intervention for parent- adolescent relationships are affected by individuation theory. But attachment theorists believe that due to the role of parents as a safe haven، the need for intimacy in this period will increase، but transform. The main issue of the present study is the separation of childhood from adolescence and the serious attention to attachment during adolescence. Therefore، the present study aimed to develop and evaluate a group action plan to promote the relationship between parents and adolescents in the form of an experimental design. The statistical population consisted of the parents ofadolescents in region No.6 of Tehran، among which a randomly selected school was selected and parents were asked to participate in the project.Finally، 18 subjects in the experimental group and 17 in the control group randomly fitted. At first، the 21-item Parent-Adolescent Relationship Scale (PARS) (Husseini، Sanaee، Pourhossein، Karaskian، 2016) was provided to both groups. The experimental group was then subjected to agroup action program promoting the relationship between parents and adolescents as independent variable for 9 sessions of 1.5 hours. At the end، both groups were again evaluated in terms of the relationship between the parent and the adolescent. Finally، 25 subjects (13 controls and 14controls) were entered. Independent and dependent t test showed that the main hypothesis of the research was that "the researcher-made group action plan to improve the parent-teen relationship" promoted the parentadolescent relationship (p <0.01). As a result، according to a qualitative interview with parents and adolescents، the group action plan was able to perfectly enhance the parent-adolescent relationship.