بازخواني رهيافت هاي تبيين گر تروريسم (رويكرد تركيبي) مطالعه ي موردي: داعش

تروريسم پديده اي بغرنج است، حجم متراكمي از خشونت مرگبار كه آثار ويرانگر سياسي، اجتماعي، اقتصادي و امنيتي آن بسياري از كشورها را درنورديده است. تروريسم افزون بر ماهيت پيچيده داراي گونه هاي متنوعي است و هر بار به اقتضاي اهداف تروريست ها و شرايط حاكم بر جامعه ي هدف، شكلي به خود مي گيرد؛ از كشتار دسته جمعي گرفته تا گروگان گيري، هواپيماربايي، انفجار بمب و غيره. اين كه پديده ي تروريسم به عنوان محرك تحولات سياسي، اجتماعي و اقتصادي جايگزين پديده هاي سياسي شناخته شده اي مثل انقلاب، جنگ، كودتا و شورش و... شده است، مساله اي قابل تامل است. در اين مقاله پس از ارائه ي تعاريفي از ترور و تروريسم و بازخواني رهيافت هاي تبيين گر آن در پرتو رويكردي تركيبي به بررسي اعمال تروريستي گروه داعش (دولت اسلامي عراق و شام)، پرداخته و تلاش مي شود تا از نقش و ميزان اهميت اين رهيافت ها در تبيين و بازشناسي تروريسم رونمايي شود. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه داعش با حركت در شكافِ فرقه اي- عقيدتي حاكم بر عراق، اوضاع نابسامانِ سوريه و مداخله ي جنگ افروزانه ي برخي از دولت هاي منطقه، آمريكا و متحدانش، با پافشاري بر مواضع سلفي- تكفيري خود، در پي برهم زدن معادلات قدرت و احياي خلافت اسلامي است؛ مساله اي كه رهيافت هاي پژوهش حاضر (طبيعي، فرهنگي، اقتصادي، مذهبي، سياسي و منطقي- عقلاني)، هر يك به سهمِ خود متكفل تبيين آنند.