تأثير آموزش مهارت‌هاي برقراري ارتباط مؤثر به مادران كودكان مبتلا به اوتيسم بر بهبود مهارت‌هاي اجتماعي اين كودكان

The Impact of Training Mothers of Autistic Children for Effective Communication Skills on Social Skills Improvement in Autistic Children

زمينه و هدف: كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم در مهارت‌هاي اجتماعي با مشكلات فراواني روبه‌رو هستند. پژوهش حاضر باهدف بررسي تأثير آموزش مهارت‌هاي ارتباط مؤثر به والدين كودكان مبتلا به اوتيسم بر بهبود مهارت‌هاي اجتماعي اين كودكان انجام شد. روش‌بررسي: روش اين پژوهش از نوع شبه‌تجربي و با طرح پيش‌آزمون‌پس‌آزمون با گروه كنترل بود. از ميان مادران كودكان 4 تا 13ساله مبتلا به اوتيسم از مركز اوتيسم تهران در سال تحصيلي 95-1394، 24 نفر برحسب شرايط ورود به پژوهش، انتخاب‌شده و به‌شكل تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و كنترل قرار گرفتند. پس‌از انجام پيش‌آزمون به‌كمك پرسشنامهٔ مهارت اجتماعي كودكان پيش‌از دبستان، فرم والدين گرشام‌واليوت 1990، به گروه آزمايش طي 8 جلسه، مهارت‌هاي ارتباط مؤثر آموزش داده شد. در پايان، از هر دو گروه پس‌آزمون به‌ عمل آمد. داده‌هاي حاصل با آزمون تحليل كوواريانس، تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌ها: نتايج تحليل داده‌ها نشان داد كه كودكان گروه آزمايش درمقايسه با گروه كنترل ازنظر ميزان مهارت‌هاي اجتماعي عملكرد بهتري داشتند (0٫001>p). در گروه آزمايش ميانگين و انحراف استاندارد مهارت‌هاي اجتماعي در پيش‌آزمون به‌ترتيب 21٫75 و 3٫74 و در پس‌آزمون 31٫27 و 22٫92 به‌ دست آمد؛ ولي در گروه كنترل ميانگين و انحراف استاندارد آن در پيش‌آزمون 22٫58 و 1٫16 و در پس‌آزمون 22٫92 و 1٫62 بود. نتيجه‌گيري: باتوجه به نتايج به‌دست‌آمده، مي‌توان گفت كه آموزش مهارت‌هاي ارتباط مؤثر به والدين كودكان مبتلا به اوتيسم، مي‌تواند در طراحي برنامه‌هاي مداخله‌اي براي اين كودكان استفاده شود.

Objective: Children with autism spectrum disorder are faced with numerous problems in social skills. This study was conducted to assess the impact of training the parents of children with autism spectrum disorder for effective communication skills on social skills improvement in children with autism spectrum disorder. Methods: The present study used a pretest-posttest control-group quasi-experimental design. Purposive sampling was used to recruit 24 participants from among the mothers of autistic children between 4 and 13 years of age visiting Tehran Autism Center in the school year 2015- 2016. The participants were assigned to experimental and control groups randomly. Following the pre-test the experimental group received 8 sessions of effective communication skills training. The research instrument was the Social Skills Questionnaire—Parent (SSQ-P) (Gresham and Elliott, 1990). At the conclusion of the sessions, both groups took the post-test. Analysis of covariance (ANCOVA) was used to analyze the data. Results: The results showed that children of the mothers in the experimental group had a better performance in terms of social skills compared with children of the mothers in the control group (p<0.001). In the experimental group, the mean and standard deviation of social skills were obtained as 21.75 and 3.74 for the pre-test and 31.27 and 22.92 for the post-test respectively; but in the control group, the mean and standard deviation were 22.58 and 1.62 for the pre-test and 22.92 and 1.62 for the post-test respectively. Conclusion: According to the results, it can be concluded that training the parents of children with autism spectrum disorder for effective communication skills can be used for the development of intervention programs for autistic children.