بررسي تنوع و تراكم پرندگان آبزي و كنار آبزي به منظور مديريت تالاب صنايع فولاد به عنوان زيستگاه پرندگان

Investigation of Diversity and Density of Water Birds & Wader in Order to Manage Sanye Foolad Wetland as Birds Habitat

تالاب صنايع فولاد يكي از مهم ‌ترين و بزرگ‌ ترين تالاب‌ هاي نيمه‌ مصنوعي استان خوزستان است كه از لحاظ زيستگاه ماهيان، پرندگان آبزي و كنار آبزي داراي ارزش زيادي مي‌ باشد و با توجه به اهميت و ارزش‌ هاي ويژة بوم‌ شناختي پرندگان آبزي در مناطق تالابي، اطلاع از تغييرات مربوط به جمعيت ‌هاي گونه‌ هاي مختلف پرندگان و تغييرات آن‌ها نقش اساسي در كيفيت مديريت اين گونه مناطق دارد. بنابراين مطالعة حاضر با هدف شناسايي و مقايسه تراكم و تنوع پرندگان آبزي و كنار آبزي در نيمه دوم سال1387 به انجام رسيد. در اين پژوهش، شمارش پرندگان به‌ صورت ماهانه از مهرماه تا اسفند ماه سال1387 و به‌ روش "Total Count " كه روش پيشنهادي WI است، صورت گرفت. در اين تالاب 13 گونه پرنده آبزي و كنار آبزي متعلق به 7 خانواده در طول دوره 6 ماهه مورد مطالعه، شناسايي شد. نتايج به‌ دست آمده از درصد فراواني خانواده‌ هاي پرندگان تالاب صنايع فولاد حاكي از آن است كه در فصل پاييز خانواده يلوييان با 33/98% و در فصل زمستان، خانواده آوستيان با 36/78% بيش ‌ترين فراواني را به ‌خود اختصاص داده اند. از سوي ديگر نتايج حاصل از كاربرد شاخص ‌هاي تنوع زيستي نشان مي ‌دهد كه مهر ماه از لحاظ تنوع گونه ‌اي شانون – وينر و سيمپسون (0/829، 0/657)، ماه‌ هاي مهر و آبان از لحاظ غناي گونه‌ اي مارگالف و منهيك (0/527، 1/604) و بهمن ماه از لحاظ شاخص ‌هاي يكنواختي كامارگو و سيمپسون (0/817 و 0/892) داراي بيش ‌ترين تنوع زيستي پرندگان آبزي و كنار آبزي در بين ماه‌ هاي مورد مطالعه بوده است.

Corresponding Author’s email: sabasaffarian@yahoo.com Sanaye Foolad wetland is one of the largest and most important semi-artificial wetlands in Khuzestan province that in terms of habitat of fish , water birds and waders is too valuable and according to the importance and special ecological values of water birds in wetland fields , awareness of changes related to the population of different species of birds , has basic role in management of these kind of areas. Therefore, the present study is done to identify and compare the density and diversity of water birds and waders come out in the second half of 2008.In this research, birds were counted monthly from October to March 2008 and according to "total count" method which is the recommended method of WI. In this wetland 13 species of water birds and waders from 7 families were identified during 6 month period of the research. Results that are achieved from frequency of bird families in sanye fulad wetland shows that in fall, Rallidae (33.98%) and in winter Recurvirostridae (36.78%) have had the maximum frequency. In the other hand, results obtained using biodiversity index shows that October in terms of Shanon-Winer &S impson diversity (2.657, 0.829), October and November in terms of Menhinx & margalf species richness (1.604, 0.527) and February in terms of Karmago and Simpson evenness index (0.892, 0.0817) possess the most biodiversity of water birds and waders during the research period