مقايسه اثر سه رقيق كننده لسيتين، شير و زرده تخم مرغ بر نگه داري مني قوچ نژاد زندي در شرايط سرد

Comparison the effects of lecitine, egg yolk and milk as extenders on preservation of Zandi ram semen in cool condition

به‌ منظور بررسي اثرات رقيق‌ كننده ‌هاي مختلف براي نگه ‌داري مني قوچ نژاد زندي در شرايط سرد مني چهار رأس قوچ جمع‌ آوري شد. انزال‌ ها با هم مخلوط و به سه قسمت مساوي تقسيم شدند و هر قسمت با يكي از رقيق‌ كننده ‌هاي شير، زرده تخم ‌مرغ و لسيتين سويا رقيق و در دماي 5 درجه سانتي گراد براي مدت 48 ساعت نگه ‌داري شدند. جنبايي كل، جنبايي پيش ‌رونده و زنده‌ ماني حالت آكروزوم (سالم و ناسالم)، سالم بودن غشاي اسپرم ‌ها در زمان‌ هاي 0، 3، 6، 24 و 48 ساعت بعد از شروع نگه‌داري مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه جنبايي كل و پيش ‌رونده در همه تيمارها با افزايش زمان نگه‌ داري، به‌ طور معني‌ داري كاهش يافت. زنده‌ ماني در هر سه تيمار با افزايش زمان نگه ‌داري به‌ طور معني ‌داري كاهش يافت ولي در زمان‌ هاي مختلف تفاوت معني ‌داري بين تيمارهاي مختلف وجود نداشت. سالم بودن غشاي اسپرم در لسيتين در زمان ‌هاي 3و 24 ساعت بعد از شروع نگه‌ داري به ‌طور معني‌ داري كاهش يافت. سالم بودن آكروزوم در لسيتين در زمان ‌هاي 24 و 48 و در دو تيمار ديگر در زمان 48 ساعت بعد از شروع نگه ‌داري كاهش معني‌ داري مشاهده شد. در مجموع عمده فراسنجه هاي اسپرم در رقيق‌ كننده حاوي لسيتين سويا در مقايسه با رقيق‌ كننده حاوي زرده تخم‌ مرغ و شير در زمان‌ هاي مختلف تغيير معني‌ داري نشان نداد. پس رقيق‌ كننده حاوي لسيتين سويا مي ‌تواند جايگزين مناسبي براي رقيق‌ كننده ‌هاي حاوي شير و زرده تخم‌ مرغ براي نگه ‌داري مني قوچ در شرايط سرد باشد.

The goal of this study was investigation of the effect of different semen extender including milk (M), Tris-egg yolk (TEY), and Tris-soybean lecithin (TSL) on ram sperm quality during cool storage condition. Semen was collected from four rams using artificial vagina. Afterward, ejaculates were pooled and then divided into three aliquots. Aliquots were diluted with either M, TEY or TSL based extenders and stored at 5°C for 48 hours. Total motility, progressive motility, and sperm viability were evaluated at 0, 3, 6, 24, and 48 hours after starting the experiment. The results showed as the experiment proceeds, the total and progressive motility significantly decreased in each three treatments. Also, total and progressive motility had no significant difference between three treatments, in exception of 3 hours after starting the experiment. Sperm viability as the experiment proceeds, significantly decreased in each three treatments, but there was no significant difference between different treatments. The results of this experiment show total motility, progressive motility, and sperm viability when semen was diluted with TSL extender had no significant difference in comparison with M and TEY extenders. So, TSL as an animal protein free extender can be an appropriate substitute for semen extenders containing milk and egg yolk to store ram semen in cool condition.