بررسي تاثير پوشش گياهي در لانه گزيني سوسمار دم تيغي بين النهرين Blanford, 1875 Saara loricata در منطقه حفاظت شده ميش داغ استان خوزستان

The role of vegetation in burrow site selection by Mesopotamian spiny-tailed lizard, Saara loricata (Blanford, 1875) in Mish Dagh Protected Area, Khuzestan province

شناخت عوامل محيطي موثر بر انتخاب مكان لانه در خزندگان براي مديريت و حفاظت آن‌ ها سودمند است. هدف از مطالعه حاضر، بررسي تاثير تنوع، غنا و درصد پوشش گياهي در انتخاب مكان لانه ‌گزيني گونه سوسمار دم ‌تيغي بين ‌النهرين در منطقه حفاظت شده ميش‌داغ است. براي اين منظور از ثبت پلات‌ هاي حضور و عدم ‌حضور گونه استفاده شد. در ابتدا با گشت ‌زدن در منطقه مورد مطالعه لانه ‌هاي فعال شناسايي شد و سپس پلات ‌هاي با شعاع 11/5 متر با محوريت لانه گونه مستقر و اطلاعات تنوع و غنا و درصد پوشش گياهي براي 30 لانه ثبت شد. سپس به ‌ازاي هر نقطه حضور يك نقطه عدم‌ حضور با حركت در جهت تصادفي و با فاصله 200-500 متر از نقطه حضور مستقر و اطلاعات مشابه با نقاط حضور ثبت شد. براي تعيين وجود تفاوت معني‌ دار در متغييرهاي اندازه‌ گيري شده از آزمون تي تست استفاده شد. نتايج حاصل نشان داد تفاوت معني‌ داري در هر سه متغير مورد بررسي بين نقاط حضور و عدم ‌حضور وجود دارد. وجود پوشش گياهي در اطراف لانه اين گونه يك عامل مهم براي بقاي آن به‌ خاطر فراهم آوردن غذا و پناه مناسب است و با از بين رفتن پوشش گياهي اطراف لانه باعث افزايش ريسك انقراض محلي جمعيت ‌هاي آن مي ‌شود.

Understanding environmental factors which affect burrow site selection by reptiles is known as a useful tool for biodiversity conservation and management. The aim of this study was to investigate the role of vegetation richness, diversity, and cover on burrow site selection by Mesopotamian spiny-tailed lizard in Mish Dagh Protected Area, Khuzestan province. Vegetation characteristics were measured in 415 presence/absence circle plots (11.5-m radius). The entrance hole of active dens was taken into account as the center of presence plots. Absence plots also were located in 200-500 m apart from each entrance hole in one of the eight randomly selected cardinal directions. We used t-test to evaluate the differences of vegetation richness, diversity and cover between presence/absence plots. Our results revealed that vegetation factors were significantly different between present and absence plots. Vegetation around den site play critical role to supply food and shelter for lizards which affects their survival rate positively.